Welke instanties mogen ID vragen?

Wanneer moet u uw identiteitsbewijs laten zien?

Het is in Nederland niet altijd verplicht om uw identiteitsbewijs te tonen. Toch zijn er situaties waarin u wettelijk verplicht bent om uw ID-kaart of paspoort te laten zien. Handhavingspersoneel, zoals politieagenten, toezichthouders en conducteurs, hebben in deze gevallen het recht om uw identiteitsbewijs te controleren.

De identificatieplicht geldt wanneer:

• U wordt verdacht van een misdrijf of overtreding. In dit geval mag een politieagent u vragen om uw identiteitsbewijs om te controleren of u de verdachte bent.
• U wordt gecontroleerd op basis van een wettelijke bevoegdheid. Dit geldt bijvoorbeeld voor:
  • Politie: bij een controle op straat of in een voertuig.
  • Toezichthouders: bij een controle in een park, op een festival of in een ander openbaar gebied.
  • Conducteurs: bij een controle in een trein, bus of tram.
• U handelt in strijd met de openbare orde. De politie mag u dan vragen om uw identiteitsbewijs om te achterhalen wie u bent.
• U voldoet niet aan de voorwaarden om toegang te krijgen tot een locatie. Denk hierbij aan een evenement, café of nachtclub die een leeftijdsgrens hanteert.

Het weigeren van uw identiteitsbewijs te tonen kan leiden tot:

• Een boete. De hoogte van de boete verschilt per situatie.
• Aanhouding. De politie kan u aanhouden om uw identiteit vast te stellen.

Is het altijd duidelijk wanneer de identificatieplicht geldt?

Niet altijd. In sommige gevallen kan het onduidelijk zijn of u verplicht bent om uw identiteitsbewijs te laten zien. Twijfelt u? Vraag dan om een schriftelijke reden voor de controle. Het is belangrijk om te weten dat u niet verplicht bent om uw identiteitsbewijs te laten zien als u wordt gecontroleerd zonder dat er een wettelijke basis is.

Uw rechten:

• U heeft het recht om te weten waarom u wordt gecontroleerd.
• U heeft het recht om de reden van de controle schriftelijk te laten vastleggen.
• U heeft het recht om een advocaat te raadplegen.

Conclusie:

Het is belangrijk om te weten wanneer u uw identiteitsbewijs moet tonen en wat uw rechten zijn. Heeft u vragen over uw rechten of over de identificatieplicht? Neem dan contact op met een advocaat of met de politie.