Welk hormoon helpt tegen stress?

De dubbele rol van cortisol: vriend en vijand bij stress

Cortisol, vaak beschouwd als het ‘stresshormoon’, is een steroïdhormoon dat een essentiële rol speelt in ons lichaam, met name bij de reactie op stress, ziekte en verwonding. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat cortisol niet simpelweg ‘slecht’ is; het is een complex hormoon met een dubbele functie: het biedt bescherming op korte termijn, maar langdurige verhoogde cortisolspiegels kunnen schadelijk zijn.

Wanneer we geconfronteerd worden met een stressvolle situatie, activeert ons lichaam de zogenaamde ‘fight-or-flight’-respons. De bijnieren scheiden dan cortisol af, wat diverse fysiologische processen in gang zet om ons in staat te stellen de bedreiging het hoofd te bieden. Deze reacties zijn cruciaal voor overleving.

Zo stimuleert cortisol de productie van glucose in de lever. Deze ‘snelle energie’ is essentieel om de spieren van de benodigde brandstof te voorzien tijdens een stressvolle gebeurtenis. Tegelijkertijd breekt het eiwitten af, waardoor aminozuren vrijkomen die kunnen bijdragen aan de energievoorziening en de herstelprocessen.

Verder heeft cortisol een ontstekingsremmende werking. Hoewel ontsteking een noodzakelijk onderdeel is van het genezingsproces, kan een overmatige ontstekingsreactie schadelijk zijn. Cortisol helpt deze reactie te reguleren en te beperken, wat beschermend kan zijn bij weefselschade. Het beïnvloedt ook de bloeddruk en heeft een positieve invloed op de botdichtheid en hersenfunctie.

Echter, chronische stress leidt tot langdurig verhoogde cortisolspiegels. Deze aanhoudende blootstelling aan hoge cortisolniveaus kan leiden tot een scala aan negatieve gevolgen, zoals: vermoeidheid, gewichtsverandering (vaak gewichtstoename in de buikstreek), slaapstoornissen, een verzwakt immuunsysteem, verminderde botdichtheid, en een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Bovendien kan het cognitieve functies negatief beïnvloeden, zoals geheugen en concentratievermogen.

Dus, terwijl cortisol een essentieel hormoon is dat ons beschermt tijdens stressvolle situaties, is het beheersen van chronische stress cruciaal om de negatieve gevolgen van langdurig verhoogde cortisolspiegels te voorkomen. Gezonde leefstijlkeuzes, zoals voldoende slaap, regelmatige lichaamsbeweging, een gebalanceerd dieet en stressmanagementtechnieken zoals mindfulness of yoga, kunnen helpen de cortisolspiegels op een gezond niveau te houden. Het is belangrijk om te onthouden dat het niet het hormoon zelf is dat problemen veroorzaakt, maar de onevenwichtigheid ervan als gevolg van een ongezonde levensstijl.

#Benessere #Ormoni #Stress