Wat als ouder wilsonbekwaam is?

Wat als uw ouder wilsonbekwaam is? Navigeren door een complexe situatie

Het is een scenario dat niemand wil overdenken: uw ouder raakt wilsonbekwaam. Plotseling staat u voor de uitdaging om belangrijke beslissingen te nemen over hun welzijn, beslissingen die zij zelf niet meer kunnen nemen. Deze situatie kan overweldigend zijn, zowel emotioneel als praktisch. Dit artikel biedt een overzicht van de procedures en overwegingen die hierbij komen kijken.

Wat is wilsonbekwaamheid?

Wilsonbekwaamheid betekent dat iemand niet meer in staat is om zijn of haar eigen belangen te behartigen, door bijvoorbeeld dementie, een beroerte of een ernstig ongeluk. Dit behelst niet alleen het nemen van financiële beslissingen, maar cruciaal ook het nemen van beslissingen over de medische behandeling. Het is belangrijk te onderscheiden tussen tijdelijke en permanente wilsonbekwaamheid. Tijdelijke wilsonbekwaamheid kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van een operatie, terwijl permanente wilsonbekwaamheid vaak gepaard gaat met een chronische aandoening.

Wie neemt de beslissingen?

Bij wilsonbekwaamheid is het essentieel dat er iemand is die de belangen van de ouder behartigt. De ideale situatie is dat uw ouder zelf al een wettelijke vertegenwoordiger heeft aangewezen via een volmacht (bijvoorbeeld een duurzame volmacht). Deze volmacht beschrijft expliciet wie bevoegd is om namens de ouder beslissingen te nemen en welke beslissingen dat betreffen. Het is van groot belang om deze volmacht te vinden en te controleren.

Als er geen volmacht is…

Indien er geen wettelijke vertegenwoordiger is aangewezen, wordt er gekeken naar de naaste familieleden. De volgorde van prioriteit is wettelijk niet strikt vastgelegd, maar in de praktijk wordt vaak eerst gekeken naar de partner, vervolgens naar kinderen en dan naar ouders (indien de ouder nog leeft en zelf bekwaam is). De arts zal contact opnemen met de eerstvolgende naaste familie. Het is van belang om open communicatie te onderhouden met de arts en duidelijk aan te geven welke beslissingen er moeten worden genomen en rekening houdend met de bekende wensen van de ouder, indien die bekend zijn.

De rol van de wettelijke vertegenwoordiger:

De wettelijke vertegenwoordiger dient de belangen van de ouder te behartigen. Dit betekent dat hij of zij zoveel mogelijk rekening moet houden met de wensen en waarden van de ouder, zoals die eerder werden geuit, bijvoorbeeld in gesprekken of in een testament. De vertegenwoordiger staat niet boven de ouder, maar treedt op als diens stem. Goede communicatie met de arts is cruciaal om tot de beste beslissingen te komen.

Juridisch advies:

Een complexe situatie als wilsonbekwaamheid vereist soms juridisch advies. Een jurist gespecialiseerd in erfrecht en/of gezondheidsrecht kan u helpen bij het begrijpen van de wetgeving en het nemen van de juiste stappen. Dit is zeker aan te raden wanneer er onduidelijkheid bestaat over de wettelijke vertegenwoordiging of wanneer er conflicten ontstaan binnen het gezin.

Conclusie:

Het omgaan met de wilsonbekwaamheid van een ouder is een emotioneel en complex proces. Goede voorbereiding, open communicatie en zo nodig juridisch advies kunnen helpen bij het navigeren door deze uitdagende periode en zorgen voor de best mogelijke zorg voor uw ouder. Het is aan te raden om zelf tijdig een duurzame volmacht op te stellen, om in een dergelijke situatie te voorkomen dat er onduidelijkheid of conflicten ontstaan.