Wat is er aan de hand bij ziekte van de hypofyse?

Hypofyseziekte: Een verstoring van de hormonale symfonie

De hypofyse, een kleine maar machtige klier ter grootte van een erwt, speelt een cruciale rol in ons lichaam. Gelegen aan de basis van de hersenen, stuurt ze de hormoonproductie aan in andere belangrijke klieren, zoals de schildklier, de bijnieren en de geslachtsorganen. Je kunt de hypofyse zien als de dirigent van een complex orkest: een verstoring in haar functioneren, ook wel hypofyseziekte genoemd, kan leiden tot een disbalans in de hormonale symfonie en daarmee tot diverse gezondheidsproblemen.

Wat gebeurt er bij hypofyseziekte?

Hypofyseziekte is een overkoepelende term voor aandoeningen die de werking van de hypofyse aantasten. Een veelvoorkomende oorzaak is de aanwezigheid van een hypofyseadenoom. Dit is een goedaardige tumor die zich langzaam ontwikkelt en vaak leidt tot overproductie van één of meerdere hormonen. Afhankelijk van welk hormoon in overmaat geproduceerd wordt, ontstaan er specifieke symptomen.

De dirigent raakt ontstemd: symptomen per hormoon

De symptomen van hypofyseziekte zijn divers en afhankelijk van het type hormoon dat in overmaat of juist in tekort geproduceerd wordt. Enkele voorbeelden:

• Prolactinoom (overproductie van prolactine): Dit kan leiden tot menstruatieproblemen of onvruchtbaarheid bij vrouwen, en erectiestoornissen of borstvorming bij mannen. Melkproductie buiten de zwangerschap (galactorroe) kan ook voorkomen.
• Groeihormoonproducerend adenoom (acromegalie/gigantisme): Bij volwassenen veroorzaakt dit acromegalie, gekenmerkt door vergroeiing van handen, voeten en gelaatstrekken. Bij kinderen leidt het tot gigantisme, een abnormaal snelle groei.
• Cushing’s disease (ACTH-producerend adenoom): Dit leidt tot overproductie van cortisol door de bijnieren, resulterend in gewichtstoename, een rond gezicht, hoge bloeddruk en stemmingswisselingen.
• TSH-producerend adenoom: Dit leidt tot hyperthyreoïdie, een overactieve schildklier, met symptomen als hartkloppingen, gewichtsverlies en nervositeit.

Naast overproductie, ook onderproductie

Niet alle hypofyseziekten leiden tot overproductie van hormonen. Soms veroorzaakt een tumor juist een tekort aan één of meerdere hormonen (hypopituïtarisme). Dit kan leiden tot een breed scala aan klachten, afhankelijk van welke hormonen er tekortkomen, zoals vermoeidheid, spierzwakte, haaruitval, en seksuele disfunctie.

Diagnose en behandeling: terug in harmonie

Een accurate diagnose is essentieel om de juiste behandeling te kunnen starten. Dit begint met een grondig lichamelijk onderzoek en een analyse van de hormoonspiegels in het bloed. Vaak wordt ook een MRI-scan van de hypofyse gemaakt om de aanwezigheid van een tumor vast te stellen.

De behandeling van hypofyseziekte is afhankelijk van de oorzaak en de specifieke symptomen. Mogelijke behandelingen zijn:

• Chirurgie: Het verwijderen van de tumor via een operatie.
• Medicatie: Medicijnen om de hormoonproductie te reguleren of om de tumor te verkleinen.
• Radiotherapie: Bestraling om de tumor te laten krimpen.
• Hormoonsuppletie: Het aanvullen van hormonen bij hypopituïtarisme.

Conclusie: vroegtijdige herkenning is essentieel

Hypofyseziekte kan een aanzienlijke impact hebben op de kwaliteit van leven. Vroegtijdige herkenning van symptomen en een accurate diagnose zijn cruciaal om een passende behandeling te starten en de hormonale balans te herstellen. Het is belangrijk om bij onverklaarbare veranderingen in de gezondheid, met name veranderingen in groei, gewicht, stemming, menstruatie of seksuele functie, een arts te raadplegen. Een multidisciplinaire aanpak, met een endocrinoloog in de hoofdrol, is vaak noodzakelijk om de patiënt de best mogelijke zorg te bieden en de hormonale symfonie weer in harmonie te brengen.

#Ipofisi #Malattia #Sintomi