Wat is de hardste taal?

De Everest onder de talen: Waarom Tabassaraans je hoofd op hol brengt

“Moeilijk” is relatief, zeker als het om talen gaat. Toch prijkt er steevast een handvol talen bovenaan de lijst van meest uitdagende taalkundige ondernemingen. En daar, tussen de Chinese karakters en de IJslandse grammatica, vinden we een verrassende kandidaat: Tabassaraans.

Verstopt in de ruige bergen van de Kaukasus, in het zuiden van Rusland, wordt Tabassaraans door zo’n 150.000 mensen gesproken. Voor taalkundigen is het echter meer dan een obscure taal; het is een ware anomalie. Wat deze taal zo complex maakt, is de grammatica die op z’n zachtst gezegd ‘uitgebreid’ genoemd kan worden.

Vergeet de zes naamvallen van het Duits of de flirterige drie van het Nederlands. Tabassaraans gooit hoge ogen met maar liefst 48 naamvallen. Deze naamvallen, die de functie van een woord in de zin aangeven, worden gemarkeerd door kleine veranderingen aan het einde van woorden, wat leidt tot een duizelingwekkende reeks aan mogelijke vormen.

Stel je de uitdaging voor om te onthouden welke naamval gebruikt moet worden voor ‘op de berg’, ‘naast de berg’, ‘vanwege de berg’, en ga zo maar door. De leercurve van Tabassaraans is dan ook steiler dan de bergen waarin het gesproken wordt.

Toch, ondanks de complexiteit, is Tabassaraans geen onneembare vesting. Met toewijding, intensieve studie en een flinke dosis geduld is het mogelijk om de finesses van deze taal te doorgronden. En de beloning? Een uniek inzicht in een fascinerende cultuur en de voldoening van het beheersen van een taal die slechts weinigen durven te leren.