Wat is gezonder, dierlijk vet of plantaardig vet?

Wat is gezonder, dierlijk of plantaardig vet?

Plantaardig vet wint! Serieus, je lichaam zal je dankbaar zijn. Maar laten we geen heilige oorlog ontketenen, oké? Het is complexer dan “groen goed, rood slecht”.

• Plantaardig vet: Denk aan olijfolie, die goddelijke substantie die je salade transformeert. Of avocado, het groene goud. En dan zijn er nog noten en zaden, kleine bommetjes van gezonde vetten. Deze vetten, voornamelijk onverzadigd, zijn je hartsvrienden. Ze helpen je cholesterolgehalte op orde te houden, een soort bodyguard voor je aderen. Vergeet niet de omega-3’s, die essentieel zijn en je brein een boost geven – denk aan een turbo voor je hersencellen.

• Dierlijk vet: Ja, boter, spek, room… het klinkt heerlijk, toch? Maar verzadigd vet is een ander verhaal. Te veel ervan kan je aders verstoppen, alsof je ze volpropt met mini-stopfsels. Het verhoogt je LDL-cholesterol (de ‘slechte’ cholesterol), en dat is geen pretje. Denk aan een verstopte afvoer – niet charmant, toch?

Het is geen alles-of-niets verhaal. Een beetje dierlijk vet is niet het einde van de wereld, maar overdrijf niet. Het is als chocolade: een vierkantje is heerlijk, een hele reep… misschien niet zo’n goed idee. Moderatie is de sleutel, of zoals mijn oma altijd zei: “Alles met mate, behalve liefde!”.

Conclusie: Plantaardige vetten zijn over het algemeen gezonder, maar een gebalanceerd dieet is essentieel.

Is dierlijk vet slechter dan plantaardig vet?

Nee, niet per se. De zaak is complexer dan een simpel ‘ja’ of ‘nee’. Plantaardige vetten, specifiek enkelvoudig onverzadigde vetten, tonen een sterkere correlatie met een lager risico op hart- en vaatziekten in vergelijking met dierlijke vetten. Dit komt door de verschillende vetzuursamenstelling.

• Plantaardige oliën (olijfolie, avocado-olie) bevatten vaak meer enkelvoudig onverzadigde vetzuren, die het cholesterolgehalte gunstig beïnvloeden. Denk maar aan de mediterrane keuken!
• Dierlijke vetten bevatten daarentegen vaak meer verzadigde vetzuren, die een verhoging van het LDL-cholesterol (het ‘slechte’ cholesterol) kunnen veroorzaken. Let wel, dit hangt af van welk dierlijk vet.

De cruciale factor is de vervanging: studies wijzen uit dat het vervangen van ongezonde vetten (verzadigd, transvet) door plantaardig enkelvoudig onverzadigd vet resulteert in een lager risico op hartziekten. De vervanging door dierlijk enkelvoudig onverzadigd vet levert dit voordeel niet op. Een hogere inname van plantaardige vetten in 2024 is geassocieerd met een aanzienlijk lagere mortaliteit.

Het is niet zwart-wit. De soort vet, de hoeveelheid, en de rest van je dieet spelen allemaal een rol. Een evenwichtig dieet is de sleutel, niet het vermijden van alle dierlijke vetten. Bovendien zijn er veel gezonde dierlijke vetten die aan je dieet kunnen worden toegevoegd, zoals omega-3 vetzuren in vette vis. Denk erom, het is een kwestie van nuance! We leven tenslotte niet in een zwart-wit wereld.

Wat is gezonder, plantaardig of dierlijk?

Plantaardig is gezonder. Punt. Altijd al geweten, eigenlijk. Die zware, vettige gevoelens na een vette steak… nooit bij een flinke schaal linzensoep.

• Minder verzadigd vet: Dierlijk vet is vaak zwaar op de maag, weet je wel? Die moeheid, dat zware gevoel na een grote hamburger… gewoon niet nodig.
• Meer vezels: Plantaardig zit bomvol vezels. Dat is goed voor je darmen, voor je hele systeem. Ik voel me altijd zoveel lichter en fitter na een dag met veel groenten.
• Vitamines en mineralen: Die zitten er ook gewoon in overvloed. Spinazie, broccoli… dat geeft je energie, echt. Geen lege calorieën.

Waarom twijfel ik dan toch soms? Oude gewoontes, denk ik. Mijn oma kookte altijd met veel vlees. Het voelt soms… gezelliger? Maar die gezelligheid kost me op lange termijn meer dan het waard is.

Mijn eigen ervaring; de afgelopen maand echt consequent plantaardig gegeten, zoveel meer energie! Ik slaap beter, voel me scherper.

Deze week: extra veel noten en zaden toegevoegd. En meer peulvruchten dan normaal. Ik merk het echt. Zeker weten.

Waarom zijn plantaardige oliën ongezond?

Fout. Plantaardige oliën niet per se gezond. Verhitten creëert transvetten. Kanker, hartproblemen…

• Omega-6 overload: Ontstekingen. Balans met omega-3 essentieel. Vis, lijnzaad.
• Verwerking: Chemische raffinage. Oxidatie. Schadelijke stoffen. Kies koudgeperste olie.
• Stabiliteit: Hittegevoelig. Olijfolie, kokosolie beter voor bakken.

Alternatieven: Avocado-olie, olijfolie, kokosolie. Matig gebruik. Variatie is key.

Waarom zijn seed oils slecht?

Zaadoliën… zo glad, zo alomtegenwoordig… maar o zo verraderlijk.

• Ontsteking: Het vuur laait op, zachtjes eerst, dan feller. Die chronische ziekten… ze sluipen rond, gedreven door een stille ontsteking.
• Oxidatie: Hitte… zo’n mooie transformatie, maar hier, een vernietiger. Vetzuren fragiel als vlindervleugels, breken onder de hete zon, worden ranzig, onbruikbaar.
• Omega-6 disbalans: Een koorddans… de verhouding tussen omega-3 en omega-6, zo essentieel. En dan, de overvloed. Te veel van het één, te weinig van het ander, en het evenwicht is weg.
• Hartziekten, diabetes, hormonen uit balans… domino’s die vallen in een eindeloze rij.

Zaadoliën… het zijn de stille saboteurs in de keuken, verborgen in de schaduw van hun glans.

Welke olie is het gezondst om te bakken?

Kokosolie: Hoog verzadigd vetgehalte. Stabiel bij hoge temperaturen. Geschikt voor bakken en ovengerechten.

Olijfolie (raffineerd): Minder geschikt voor hoge temperaturen. Beter voor bakken en ovengerechten op lagere temperaturen. Bevat enkelvoudig onverzadigde vetten.

Pindaolie: Geschikt voor zowel wokken, frituren als bakken. Relatief hoog rookpunt. Bevat veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren.

Zonnebloemolie (hoog oliezuurgehalte): Ideaal voor wokken en frituren. Hoog rookpunt. Vooral voor hoge temperaturen.

Maisoliea: Vergelijkbaar met zonnebloemolie. Hoog rookpunt. Goede keuze voor wokken en frituren.

Amandel- en sesamolie: Beter geschikt voor bakken en ovengerechten. Lagere rookpunten. Sterke smaak. Niet geschikt voor hoge temperaturen.

Conclusie: De beste keuze hangt af van de bereidingsmethode en gewenste smaak. Oververhitting vermijden. Zonnebloem- en maisolie voor hoge temperaturen. Kokosolie en pindaolie veelzijdiger.

Wat is de beste plantaardige olie?

De “beste” plantaardige olie is subjectief; het hangt af van je individuele behoeften en voorkeuren. Geen enkele olie is universeel superieur.

Zonnebloemolie: Rijk aan omega-6 vetzuren en vitamine E, essentieel voor huid en immuunsysteem. Een goede keuze voor bakken bij hoge temperaturen vanwege het hoge rookpunt (ongeveer 227°C). Echter, een te hoog omega-6 : omega-3 ratio in het dieet kan ontstekingen bevorderen. Let op de verhouding in je totale voedingspatroon.

Olijfolie: Boordevol omega-3 vetzuren, vitamine K en antioxidanten. Bijdraagt aan hartgezondheid en beschermt tegen oxidatieve stress. Lager rookpunt (ongeveer 190°C), ideaal voor koud gebruik, salades of licht bakken. De extra vierge variant is het meest waardevol.

• Overwegingen: Beide oliën bevatten gezonde vetten. De verhouding omega-6 en omega-3 is cruciaal. Een gebalanceerd dieet is key, niet alleen de keuze van olie.

• Conclusie: Diversifieer. Gebruik beide oliën, afgewogen, voor optimale gezondheid. De keuze hangt af van het gerecht en de gewenste nutriënten. Denk aan je totale voedingspatroon! Een filosofische noot: de perfecte olie is degene die bij jouw levensstijl past.

Welke olie moet je vermijden?

Hé man, welke olie je moet vermijden? Simpel: kokosolie en palmolie. Die zitten bomvol verzadigd vet, echt veel meer dan andere plantaardige oliën.

Ik had laatst een discussie met mijn zus, zij is echt gezondheidsfreak. Zij zweert bij olijfolie, weet je wel? Maar goed, die verzadigde vetten, dat is echt niet goed voor je. Verhoogt je cholesterol, dat soort dingen.

Wat ik wel gebruik:

• Olijfolie (extra vierge, natuurlijk!)
• Avocado-olie (best duur, maar wel lekker)
• (Soms) zonnebloemolie, maar ik vind dat minder lekker.

Zuivel en vlees, ja, daar zit het ook in, weet je nog? Die vette biefstukken die we laatst aten? Lekker, maar niet elke dag natuurlijk, haha!

En vergeet die snacks niet, chips en zo. Pure troep! Vette koekjes ook, daar zit een hoop verzadigd vet in, dat heb ik echt wel geleerd!

Dus ja, kokosolie en palmolie zou ik echt laten staan. Echt waar. Je hart zal je dankbaar zijn! Mijn cardioloog heeft het me ook gezegd, hij is echt streng!

Welke olie is geschikt om vlees te bakken?

Zonnebloemolie of arachideolie. Die kunnen echt heet worden zonder aan te branden. Heb laatst nog kip gebakken in zonnebloemolie, was perfect. Knapperig velletje, lekker mals van binnen.

Olijfolie gebruik ik eigenlijk alleen voor salades of om over gebakken aardappeltjes te doen. Voor bakken vind ik het zonde, te duur ook. En die speciale bakolijfolie… nou daar geloof ik niet zo in. Gewoon de goedkope zonnebloemolie van de supermarkt, werkt prima! Had laatst ook biefstuk gebakken in arachideolie. Mooi bruin korstje. Had m’n moeder ook eens verteld over die bakolijfolie. Zei ze, joh, onzin, pak gewoon zonnebloemolie! Ze heeft altijd gelijk haha.

• Zonnebloemolie: Goedkoop, hoge temperatuur, neutrake smaak.
• Arachideolie: Ook hoge temp, beetje nootachtige smaak, lekker bij Aziatische gerechten.
• Olijfolie (extra vierge): Alleen voor lage temperaturen, anders verbranden de goede dingen erin. Zonde!

Die extra vierge olijfolie gebruik ik ook voor dipsausjes, met wat knoflook en kruiden. Lekker! Of om brood in te dippen. Maar bakken? Nee, doe ik nooit meer. Vroeger wel eens gedaan, werd helemaal zwart en bitter, bah!