Kun je testen of je kanker hebt?

Kun je zelf testen of je kanker hebt? Een genuanceerd antwoord.

De vraag of je zelf kunt testen op kanker is complex en het antwoord is kortweg: nee, niet betrouwbaar. Hoewel er testen bestaan die bepaalde indicaties kunnen geven, bieden deze geen definitieve diagnose. Een arts is essentieel voor een correcte diagnose en behandelplan.

De tekst noemt tumormarkers zoals CEA en PSA als voorbeelden. Deze eiwitten in het bloed kunnen inderdaad verhoogd zijn bij bepaalde kankersoorten. CEA bijvoorbeeld, kan wijzen op dikkedarm-, maag- of alvleesklierkanker. Een verhoogd PSA-gehalte is vaak een aanwijzing voor prostaatkanker. Maar het is cruciaal om te begrijpen dat een verhoogd niveau van deze markers niet automatisch kanker betekent. Veel andere factoren, zoals infecties of ontstekingen, kunnen eveneens tot een verhoogd niveau leiden. Omgekeerd kan kanker aanwezig zijn zonder dat de tumormarker verhoogd is.

Stel je voor: je neemt een thuistest voor CEA en het resultaat is positief. Paniek alom? Nee. Dit betekent slechts dat er mogelijk iets aan de hand is, en verdere onderzoeken zijn absoluut noodzakelijk. Een arts zal waarschijnlijk aanvullende tests voorschrijven, zoals een colonoscopie, endoscopie of biopsie, om de oorzaak van de verhoogde marker te achterhalen. Een negatieve test daarentegen biedt geen absolute garantie op afwezigheid van kanker.

Het vertrouwen op thuistesten voor kankerdiagnostiek is dus misleidend en potentieel gevaarlijk. Een positieve uitslag kan leiden tot onnodige angst en stress, terwijl een negatieve uitslag een vals gevoel van veiligheid kan creëren. Dit kan leiden tot vertraging van de diagnose en behandeling, met mogelijk ernstige gevolgen.

Wat moet je doen als je je zorgen maakt over kanker?

De beste manier om erachter te komen of je kanker hebt, is door contact op te nemen met je huisarts. Hij of zij kan je klachten evalueren, het risico op kanker inschatten op basis van je leeftijd, familiegeschiedenis en levensstijl, en eventueel verdere onderzoeken aanbevelen. Een vroege diagnose is cruciaal voor een succesvolle behandeling, dus aarzel niet om hulp te zoeken bij eventuele zorgen. Onthoud: een arts kan een complete analyse uitvoeren, rekening houdend met alle factoren, niet alleen tumormarkers. Zelf testen biedt geen betrouwbaar antwoord op de vraag of je kanker hebt.