Hoe bewijs je een mondelinge overeenkomst?

Woord tegen Woord: Hoe Bewijs je een Mondelinge Overeenkomst?

Een handdruk, een knik, een ‘deal!’ – soms is dat alles wat nodig is om een overeenkomst te sluiten. Mondelinge afspraken kunnen snel en efficiënt zijn, maar wat als er later onenigheid ontstaat? Hoe bewijs je dat die afspraak daadwerkelijk gemaakt is, en wat de precieze inhoud ervan was? In tegenstelling tot een schriftelijk contract, waar alles zwart-op-wit staat, is het bewijzen van een mondelinge overeenkomst een stuk complexer, maar zeker niet onmogelijk.

De Uitdaging van de Woordelijke Afspraak

De grootste uitdaging bij een mondelinge overeenkomst is het gebrek aan tastbaar bewijs. Er is geen document dat de afspraken vastlegt, geen handtekeningen die bevestigen dat beide partijen akkoord gingen. Dit maakt het lastig om objectief te bewijzen wat er precies is afgesproken, vooral wanneer de betrokkenen verschillende interpretaties hebben of elkaar simpelweg niet meer eens zijn.

Het Bouwen van een Bewijsconstructie

Ondanks de uitdagingen zijn er verschillende manieren om een mondelinge overeenkomst te bewijzen. Het draait om het creëren van een bewijsconstructie die de rechter (of een andere geschillenbeslechter) overtuigt van het bestaan en de inhoud van de afspraak. Hieronder enkele cruciale elementen:

• Getuigenverklaringen: De Kracht van Derden
  Getuigen zijn goud waard. Als er iemand aanwezig was tijdens het sluiten van de overeenkomst, of later bewijs heeft gezien van de afspraak (bijvoorbeeld een brief die de afspraak bevestigt), kan die persoon een verklaring afleggen. De waarde van een getuigenverklaring hangt af van de geloofwaardigheid van de getuige en de consistentie van de verklaring met andere bewijsstukken.

• Begin van Bewijs: Het Indirecte Spoor
  Zelfs als er geen directe getuigen zijn, kan het “begin van bewijs” van cruciaal belang zijn. Dit zijn aanwijzingen die het bestaan van de overeenkomst aannemelijk maken. Denk hierbij aan:

  • Correspondentie: E-mails, sms’jes, of brieven die verwijzen naar de overeenkomst, ook al zijn ze niet expliciet.
  • Uitvoering van de Overeenkomst: Zijn er al handelingen verricht die duiden op de overeenkomst? Denk aan betalingen, leveringen van goederen of diensten. De daadwerkelijke uitvoering van de afspraak kan sterk bewijs leveren.
  • Documentatie: Interne notities, planningen of administratieve documenten die de afspraak indirect ondersteunen.

• Gedrag van Partijen: Spreekt boekdelen
  Het gedrag van de betrokken partijen na het sluiten van de overeenkomst kan ook relevant zijn. Gedroegen ze zich alsof er een afspraak was? Communiceerden ze op een manier die de overeenkomst bevestigt? Een consistent gedragspatroon dat overeenkomt met de gestelde afspraken kan een sterke indicator zijn.

Let Op de Details: Versterk je Bewijs

Bij het verzamelen van bewijs is het belangrijk om aandacht te besteden aan details:

• Wees specifiek: Beschrijf zo nauwkeurig mogelijk wat er is afgesproken, wie erbij waren en wanneer de afspraak is gemaakt.
• Verzamel zoveel mogelijk bewijs: Hoe meer bewijs je hebt, hoe sterker je zaak. Combineer verschillende soorten bewijs om een overtuigende bewijsconstructie te creëren.
• Wees eerlijk en transparant: Geef een eerlijke weergave van de feiten. Probeer de situatie niet mooier voor te stellen dan ze is, want dat kan averechts werken.

De Rol van de Rechter: Een Afweging van Bewijs

Uiteindelijk is het aan de rechter om te beoordelen of er voldoende bewijs is om het bestaan van de mondelinge overeenkomst aan te tonen. De rechter zal alle bewijsstukken zorgvuldig afwegen en een oordeel vellen op basis van de concrete omstandigheden van het geval.

Conclusie: Voorbereiding is het Halve Werk

Het bewijzen van een mondelinge overeenkomst kan een uitdagende taak zijn, maar door zorgvuldig bewijs te verzamelen en de omstandigheden goed te documenteren, vergroot je aanzienlijk je kansen op succes. Hoewel een schriftelijke overeenkomst altijd de voorkeur verdient, is het goed om te weten dat ook mondelinge afspraken rechtsgeldig kunnen zijn en bewijsbaar. In de praktijk loont het vaak om een jurist te raadplegen voor een professionele beoordeling van je zaak en advies over de beste aanpak.