Welke ziektes zorgen voor gewichtstoename?

Onverklaarbaar aangekomen? Deze ziektes en medicijnen kunnen de oorzaak zijn

Plotselinge gewichtstoename kan frustrerend zijn, zeker als je levensstijl niet significant is veranderd. Vaak wordt dit toegeschreven aan verkeerde eetgewoonten of te weinig beweging, maar soms kan een onderliggende medische aandoening of medicatie de boosdoener zijn. Het is belangrijk om je bewust te zijn van deze mogelijke oorzaken om tijdig professionele hulp te zoeken.

Schildklierproblemen: Een trage motor

Eén van de meest bekende oorzaken van onverklaarbare gewichtstoename is een traag werkende schildklier (hypothyreoïdie). De schildklier is verantwoordelijk voor de aanmaak van hormonen die het metabolisme regelen. Wanneer de schildklier niet voldoende hormonen produceert, vertraagt het metabolisme, waardoor je minder calorieën verbrandt. Dit resulteert vaak in gewichtstoename, vermoeidheid, en een algemeen gevoel van lusteloosheid. Een bloedtest kan uitsluitsel geven over de werking van je schildklier.

Cushing Syndroom: Hormonale disbalans

Het Cushing Syndroom is een zeldzamere aandoening die ontstaat door een overproductie van cortisol, een stresshormoon. Dit kan veroorzaakt worden door een tumor in de hypofyse of de bijnieren, of door langdurig gebruik van corticosteroïden (prednison bijvoorbeeld). Naast gewichtstoename, vooral rond de buik, kunnen symptomen zijn: een rond gezicht (“vollemaansgezicht”), een verdikking van de nek (“bizonnek”) en blauwe plekken die gemakkelijk ontstaan.

Kanker: Impact op metabolisme en eetlust

Hoewel gewichtsverlies vaak geassocieerd wordt met kanker, kunnen sommige vormen juist leiden tot gewichtstoename. Dit kan indirect gebeuren door de behandeling van de kanker, zoals chemotherapie, die vochtretentie kan veroorzaken. Directer kan het voorkomen bij kankers die hormoonproductie beïnvloeden, of die de eetlust en het metabolisme verstoren.

Medicatie als boosdoener

Bepaalde medicijnen staan bekend om hun bijwerking van gewichtstoename. Dit komt vaak door een verhoogde eetlust, vochtretentie, of een vertraging van het metabolisme. Voorbeelden van medicijnen die gewichtstoename kunnen veroorzaken zijn:

• Bètablokkers: Deze medicijnen worden vaak gebruikt om hoge bloeddruk te behandelen.
• Antidepressiva: Sommige antidepressiva, met name de tricyclische antidepressiva en bepaalde SSRI’s, kunnen gewichtstoename veroorzaken.
• Corticosteroïden: Zoals al genoemd bij Cushing syndroom, kunnen langdurig gebruik van corticosteroïden leiden tot gewichtstoename.
• Antidiabetica: Sommige medicijnen tegen diabetes, zoals insuline, kunnen ook gewichtstoename bevorderen.
• Hormonale anticonceptie: Sommige anticonceptiepillen kunnen leiden tot vochtretentie en een kleine gewichtstoename.

Wanneer naar de dokter?

Onverklaarbare gewichtstoename is een reden om je huisarts te raadplegen. Het is vooral belangrijk om een arts te bezoeken als de gewichtstoename plotseling is, gepaard gaat met andere symptomen zoals vermoeidheid, veranderingen in de huid, stemmingswisselingen, of een verandering in je eetlust. Je huisarts kan de oorzaak onderzoeken en een passende behandeling voorstellen.

Conclusie

Hoewel een gezonde levensstijl essentieel is, is het belangrijk om te erkennen dat sommige ziektes en medicijnen een directe invloed kunnen hebben op je gewicht. Door alert te zijn op mogelijke oorzaken en tijdig medische hulp te zoeken, kun je de juiste diagnose en behandeling krijgen en je gezondheid weer in balans brengen.