Waarom mogen littekens niet in de zon?

De Zon en Je Littekens: Een Riskante Relatie

Littekens zijn een herinnering aan een wond, een teken van herstel. Maar hoewel ze een onderdeel van ons verhaal zijn, verdienen ze bijzondere zorg, zeker als het gaat om zonlicht. De vaak onbesproken waarheid is dat de zon littekens aanzienlijk kan beschadigen, met potentieel ernstige gevolgen. Waarom is dat zo?

Het zit hem in de structuur van het littekenweefsel zelf. In tegenstelling tot gezonde huid, is littekenweefsel dunner en minder elastisch. De huidbarrière is vaak verzwakt, waardoor het kwetsbaarder is voor schadelijke invloeden van buitenaf, met name de ultraviolette (UV) stralen van de zon. Deze stralen dringen dieper door in de huid dan men vaak denkt, en bij littekens treffen ze een onbeschermde laag.

De gevolgen van onbeschermde blootstelling aan de zon kunnen aanzienlijk zijn:

• Verkleuring (hyperpigmentatie): UV-stralen stimuleren de melanineproductie, het pigment dat onze huid zijn kleur geeft. Bij littekens kan dit leiden tot een donkere verkleuring, waardoor het litteken donkerder wordt dan de omringende huid. Dit kan voor sommigen esthetisch storend zijn.

• Verdikking (hypertrofische littekens of keloïden): De zon kan de groei van littekenweefsel stimuleren, wat resulteert in een dikker en opgezwollen litteken. In sommige gevallen kan dit leiden tot de vorming van keloïden, abnormale littekens die buiten de grenzen van de oorspronkelijke wond groeien.

• Verhoogd risico op huidkanker: Dit is misschien wel het meest alarmerende risico. Het dunnere en kwetsbaardere littekenweefsel biedt minder bescherming tegen de schadelijke effecten van UV-stralen, waardoor de kans op het ontstaan van huidkanker in het littekenweefsel toeneemt. Dit risico geldt voor alle soorten huidkanker, inclusief melanomen.

Bescherming is essentieel:

Het goede nieuws is dat deze risico’s grotendeels te voorkomen zijn met adequate bescherming. De belangrijkste preventieve maatregelen zijn:

• Kleding: Bedek littekens zoveel mogelijk met kleding, vooral tijdens de meest intense uren van zonneschijn (tussen 11.00 en 15.00 uur).

• Hoge factor zonnebrandcrème: Gebruik een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (SPF 30 of hoger) en brede bescherming tegen zowel UVA als UVB stralen. Breng de crème regelmatig opnieuw aan, zeker na zwemmen of zweten. Kies bij voorkeur een crème die speciaal is ontwikkeld voor gevoelige huid.

Het beschermen van je littekens is niet alleen een kwestie van esthetiek, maar vooral van gezondheid. Door de bovenstaande adviezen op te volgen, kun je de potentiële schadelijke effecten van zonlicht minimaliseren en de gezondheid van je huid, inclusief je littekens, optimaal beschermen. Raadpleeg bij twijfel of bij ongewone veranderingen aan je littekens altijd een dermatoloog.