Hoe werkt direct costing?

Direct Costing: Een helder beeld van productwinstgevendheid

In de wereld van kostencalculatie bestaat een breed scala aan methoden om de kosten van producten te bepalen. Een populaire, en voor veel bedrijven zeer bruikbare, methode is direct costing, ook wel bekend als variabele kostencalculatie. In tegenstelling tot traditionele methoden, zoals full costing, die alle kosten aan producten toerekenen, focust direct costing zich uitsluitend op de directe, variabele kosten. Dit resulteert in een helder en overzichtelijk beeld van de winstgevendheid per product, onafhankelijk van de algemene bedrijfslasten.

Hoe werkt direct costing?

Het kernprincipe van direct costing is simpel: alleen de kosten die direct en variabel gerelateerd zijn aan de productie van een bepaald product worden aan dat product toegerekend. Dit omvat met name:

• Directe grondstoffen: De kosten van de materialen die direct in het product verwerkt zijn.
• Directe arbeid: De loonkosten van de werknemers die direct betrokken zijn bij de productie.
• Variabele productiekosten: Kosten die direct variëren met het productievolume, zoals energiekosten voor machines die alleen draaien tijdens de productie.

Indirecte kosten, zoals afschrijvingen op machines, salarissen van het management, marketingkosten en algemene administratiekosten, worden bij direct costing niet aan de producten toegerekend. In plaats daarvan worden deze kosten direct als kosten van de periode geboekt. Dit betekent dat ze in de winst- en verliesrekening van de betreffende periode verschijnen, ongeacht het productievolume.

Voordelen van direct costing:

• Duidelijkere productwinstgevendheid: Door de scheiding van variabele en vaste kosten krijgt men een helder beeld van de winstgevendheid per product, puur gebaseerd op de kosten die direct aan de productie ervan zijn gerelateerd. Dit vergemakkelijkt beslissingen over prijszetting, productmix en het elimineren van onrendabele producten.
• Eenvoudiger kostencalculatie: De berekening is over het algemeen eenvoudiger dan bij full costing, aangezien minder kosten moeten worden toegerekend.
• Betere voorspellende waarde: De methode is bijzonder geschikt voor kostprijsberekeningen in situaties met sterk wisselende productievolume, aangezien de variabele kosten direct meebewegen met de productie. Dit maakt voorspellingen over winstgevendheid bij verschillende productieniveaus eenvoudiger.
• Betere beheersing van variabele kosten: Door de focus op variabele kosten wordt het management gestimuleerd om deze kosten nauwlettend te beheersen.

Nadelen van direct costing:

• Onvolledig kostenbeeld: Het geeft geen volledig beeld van de totale kosten die aan een product zijn verbonden. De vaste kosten worden genegeerd bij de productkostprijsbepaling.
• Mogelijke misleiding bij prijszetting: Als de prijszetting alleen op basis van de variabele kosten wordt bepaald, kan dit leiden tot onvoldoende dekking van de vaste kosten op de lange termijn.
• Moeilijkere vergelijking met andere bedrijven: De resultaten zijn niet direct vergelijkbaar met bedrijven die full costing gebruiken.

Conclusie:

Direct costing is een waardevolle methode voor bedrijven die een duidelijk beeld willen krijgen van de winstgevendheid per product en de variabele kosten willen beheersen. Het is echter belangrijk om zich bewust te zijn van de beperkingen en de methode niet als enige basis voor alle beslissingen te gebruiken. Een combinatie van direct costing met andere analysemethoden kan leiden tot een optimaal inzicht in de financiële prestaties van het bedrijf.