Kan iedereen professor worden?

Professor: Een Titel voor Iedereen, Hoogleraar: Een Uitzondering

De academische wereld, met haar lange traditie en complexe hiërarchie, kan soms verwarrend zijn. Een titel die vaak tot discussie leidt, is die van “professor.” Kan iedereen zich zomaar professor noemen? En wat is het verschil tussen een “professor” en een “hoogleraar?” Het antwoord is verrassender dan je wellicht denkt.

In de kern van de zaak ligt een significant onderscheid tussen de formele functietitel “hoogleraar” en het gebruik van de titel “professor” als een algemene aanduiding. De titel “professor” is, juridisch gezien, in veel gevallen vrij te gebruiken. Er is geen wet die verbiedt dat iemand, zonder academische kwalificaties, zichzelf zo noemt. Dit betekent echter niet dat het ethisch of professioneel verstandig is.

Een “hoogleraar,” daarentegen, is een heel andere zaak. “Hoogleraar” is een beschermde functietitel binnen de universiteit en andere hogeronderwijsinstellingen. Deze titel wordt exclusief toegekend door de betreffende instelling aan individuen die een uitzonderlijke staat van dienst hebben op het gebied van onderwijs en onderzoek. Het behalen van een doctoraat is vrijwel altijd een vereiste, evenals aantoonbare ervaring in het publiceren van wetenschappelijke artikelen en het verwerven van onderzoeksbeurzen. Een hoogleraar is niet zomaar iemand die zich de titel toekent; het is een erkenning van jarenlange toewijding en expertise, bekroond door de instelling zelf.

Het is belangrijk om te benadrukken dat het gebruik van de titel “professor,” zonder de juiste achtergrond, verwarring kan zaaien en zelfs misleidend kan zijn. Denk bijvoorbeeld aan een zelfbenoemde “professor in de kwantummechanica” die geen relevante academische achtergrond heeft. Dit kan het vertrouwen in de wetenschap ondermijnen en schade toebrengen aan de reputatie van daadwerkelijke experts op dat gebied.

Hoewel juridisch toegestaan, is het dus raadzaam om voorzichtig te zijn met het gebruik van de titel “professor” als men niet daadwerkelijk als zodanig werkzaam is binnen een erkende academische instelling. Het respect voor de academische wereld en de integriteit van de professie vereisen dat we het verschil tussen de formele functie van “hoogleraar” en het algemene gebruik van “professor” erkennen en respecteren.

Kortom, iedereen kan zich professor noemen, maar niet iedereen verdient de titel. De titel “hoogleraar” blijft het exclusieve domein van de universiteiten en is een weerspiegeling van jarenlange, harde arbeid en academische excellentie. Wees je bewust van de nuances en draag bij aan een heldere en accurate representatie van de academische wereld.