Kan je eiwitten opslaan in je lichaam?

Eiwitten opslaan: mythe of realiteit?

De vraag of je lichaam eiwitten kan opslaan, is complexer dan een simpel ja of nee. Het antwoord is namelijk: ja, maar niet zoals je misschien denkt. In tegenstelling tot koolhydraten (als glycogeen in de lever en spieren) en vetten (in vetcellen), slaat je lichaam geen eiwitten op als reservevoorraad eiwit. Het idee van een ‘eiwitdepot’ is dus een misvatting.

Wat gebeurt er dan wel met overtollige eiwitten? Als je meer eiwitten consumeert dan je lichaam direct nodig heeft voor essentiële functies zoals celherstel, enzymproductie en hormoonvorming, dan volgt een drietal processen:

1. Energieproductie: Een deel van het overtollige eiwit wordt afgebroken en gebruikt als energiebron. Dit proces is echter minder efficiënt dan het verbranden van koolhydraten of vetten. Het lichaam geeft de voorkeur aan deze brandstoffen, waardoor eiwitten pas als laatste worden aangewend voor energie. Dit omvat de afbraak van aminozuren, de bouwstenen van eiwitten, in de lever.

2. Gluconeogenese: Een ander deel van de overtollige aminozuren kan worden omgezet in glucose (bloedsuiker) via een proces dat gluconeogenese heet. Dit gebeurt vooral wanneer de glycogeenvoorraden (koolhydraatreserves) uitgeput zijn. Deze glucose kan vervolgens worden gebruikt als energiebron of opgeslagen als glycogeen.

3. Opslag als vet: Het deel van de aminozuren dat niet wordt gebruikt voor energieproductie of gluconeogenese, wordt omgezet in vet en opgeslagen in vetcellen. Dit is een relatief traag proces, maar het betekent dat overmatige eiwitinname wel degelijk kan bijdragen aan gewichtstoename.

De mythe van directe spiergroei: Het is belangrijk te benadrukken dat een overmaat aan eiwitten niet direct resulteert in meer spiermassa. Spiergroei, of hypertrofie, vereist een combinatie van voldoende eiwitinname, intensieve training en voldoende rust. De extra eiwitten boven de dagelijkse behoefte zullen dus niet direct in spieren worden omgezet; ze worden eerst verwerkt via de hierboven beschreven processen.

Conclusie: Je lichaam slaat geen eiwitten op als eiwit. Overtollige eiwitten worden gebruikt voor energie, omgezet in glucose of opgeslagen als vet. Hoewel voldoende eiwit essentieel is voor spiergroei, leidt een overmatige inname niet automatisch tot meer spieren, en kan het zelfs leiden tot gewichtstoename. Een evenwichtige voeding met voldoende eiwitten, aangepast aan je individuele behoeften en activiteitenniveau, is cruciaal. Raadpleeg een diëtist of voedingsdeskundige voor persoonlijk advies.