Waaruit bestaat een risico analyse?

Risicoanalyse… die term klinkt al zo… officieel. Alsof je in een strak pak met een Powerpoint presentatie moet komen aanzetten. Maar eigenlijk, als ik heel eerlijk ben, is het gewoon piekeren. Gestructureerd piekeren, dat wel. Wat kan er allemaal misgaan? Wat als…?! Je kent het wel, die gedachtes die je ’s nachts wakker houden.

Een soort worst-case scenario brainstorm, zoals ik het altijd noem. Laatst nog met m’n collega’s gedaan voor een nieuw project. We zaten met z’n allen rond de tafel, koffie erbij (veel koffie!), en probeerden alle mogelijke rampen te bedenken. Van “de server crasht” tot “onze belangrijkste leverancier gaat failliet”. Je kunt het zo gek niet bedenken. En geloof me, er werden scenario’s bedacht waar je haar recht overeind van gaat staan!

En dan, na al die ellende te hebben opgesomd, moet je ook nog bedenken hoe waarschijnlijk het is dat die dingen gebeuren. En, nog erger, wat de schade zou zijn. Financieel, maar soms ook… tja, hoe meet je de impact op je reputatie als zoiets gebeurt? Dat is echt lastig, vind ik.

Ik herinner me nog die ene keer, jaren geleden, dat we een nieuw software systeem lanceerden. Hadden we een risicoanalyse gedaan? Jazeker. Dachten we aan alles? Nou, blijkbaar niet. Want wat bleek? De software was niet compatibel met de systemen van onze grootste klant. Chaos! Wekenlang overwerken om het te fixen, klanten die boos waren… Een dure les. Sindsdien neem ik risicoanalyses wel héél serieus.

Want hoe deprimerend het soms ook is om al die mogelijke problemen te bedenken, het is zó belangrijk. Het is alsof je een kaart bestudeert voordat je aan een lange reis begint. Je weet nog steeds niet precies wat je onderweg tegenkomt, maar je hebt wel een idee van de mogelijke obstakels. En dat maakt het net iets minder eng om die eerste stap te zetten, toch? Anders stort je zomaar, blindelings, het ravijn in. En dat wil je niet. Echt niet.