Hoeveel procent werkt niet in Nederland?

De Schijnbare Paradox: Lage Werkloosheid, Toenemende Werkgelegenheid?

De Nederlandse arbeidsmarkt presenteert ons een intrigerende paradox: de werkloosheid blijft relatief laag, terwijl het aantal banen toeneemt. In november 2024 lag het werkloosheidspercentage op 3,7%, wat neerkomt op 372.000 werklozen. Op het eerste gezicht een positief beeld. Een nadere blik onthult echter een complexer verhaal.

Het is namelijk niet alleen het percentage werklozen dat relevant is, maar ook de dynamiek op de arbeidsmarkt. Ondanks het stabiele werkloosheidspercentage van 3,7% gedurende november 2024, laat de data een duidelijke stijgende trend in de totale werkgelegenheid zien. De afgelopen drie maanden is het aantal mensen met betaald werk gemiddeld met 8.000 per maand gestegen, resulterend in een totaal van 9,8 miljoen werkenden.

Deze parallelle ontwikkelingen roepen vragen op. Waarom stijgt het aantal banen terwijl het aantal werklozen niet afneemt? Verschillende factoren kunnen hierbij een rol spelen:

• Kwaliteit van de banen: De toename in banen kan grotendeels bestaan uit parttime banen of banen met een laag loon, waardoor de werkloosheidscijfers niet significant dalen. Mensen kunnen meerdere parttime banen combineren om rond te komen, zonder officieel ‘werkloos’ te zijn.

• Deelname aan de arbeidsmarkt: Mogelijk zijn er meer mensen toegetreden tot de beroepsbevolking, waardoor de absolute toename in werkgelegenheid niet direct leidt tot een daling van het werkloosheidspercentage. Denk aan ouderen die langer doorwerken of mensen die na een periode van studie of zorgverantwoordelijkheden weer actief op zoek gaan naar werk.

• Geografische verschillen: De arbeidsmarkt is niet uniform verdeeld over Nederland. In sommige regio’s is de werkloosheid aanzienlijk hoger dan het landelijke gemiddelde, terwijl andere regio’s kampen met een tekort aan arbeidskrachten. De regionale verschillen worden in het landelijke gemiddelde verdoezeld.

• Verborgen werkloosheid: Het officiële werkloosheidscijfer kan de werkelijke situatie onderschatten. Mensen die langdurig werkloos zijn, zich hebben uitgeschreven van de arbeidsbemiddeling of zich niet meer actief op zoek naar werk stellen, worden niet meer meegeteld in de officiële statistieken. Zij vallen onder de noemer ‘verborgen werkloosheid’.

Concluderend laat de situatie van november 2024 zien dat een enkel cijfer, zoals het werkloosheidspercentage, een onvolledig beeld schetst van de complexiteit van de Nederlandse arbeidsmarkt. De toename van het aantal banen naast een stabiel werkloosheidspercentage vereist een diepergaande analyse van de kwaliteit van de banen, de regionale verschillen en de mate van verborgen werkloosheid om een compleet en genuanceerd beeld te krijgen van de situatie. Een lage werkloosheid is op zich positief, maar de dynamiek erachter vraagt om voortdurende monitoring en analyse.