Wie verklaart iemand wilsonbekwaam?

Wie verklaart iemand wilsonbekwaam? Een kwestie van context en bevoegdheid

De vraag wie iemand wilsonbekwaam kan verklaren, is niet zo eenvoudig te beantwoorden als het lijkt. Het antwoord hangt namelijk sterk af van de context waarin de wilsonbekwaamheid wordt beoordeeld. Er is geen enkele instantie of persoon die voor alle situaties de ultieme beslissing neemt.

Het is een misverstand te denken dat één arts iemand ‘wilsonbekwaam’ kan verklaren voor alle aspecten van het leven. Huisartsen, specialisten en verpleeghuisartsen spelen wel een cruciale rol, maar hun oordeel is beperkt tot het medische domein. Zij kunnen beoordelen of iemand in staat is om zelfstandig beslissingen te nemen over zijn of haar medische behandeling. Dit betreft zaken als het al dan niet ondergaan van een operatie, het accepteren van medicatie, of het instemmen met een bepaald behandelplan. Hun verklaring is echter géén algemene verklaring van wilsonbekwaamheid.

Buiten de medische context treedt een ander mechanisme in werking. Voor juridische handelingen, zoals het verkopen van een huis, het afsluiten van een lening, of het opstellen van een testament, is een andere beoordeling nodig. In deze gevallen is het de rechter die uiteindelijk de handelingsonbekwaamheid vaststelt. Een notaris kan wel een indicatie geven van de handelingsbekwaamheid van een persoon, maar de notaris kan geen uitspraak doen over de juridische handelingsonbekwaamheid. De rechter baseert zich op rapporten van diverse professionals, waaronder artsen, psychologen en andere deskundigen, om een weloverwogen beslissing te nemen.

Het is dus belangrijk om onderscheid te maken tussen:

• Medische beslissingsonbekwaamheid: Beoordeeld door artsen, beperkt tot medische behandelingen. Dit kan leiden tot het benoemen van een mentor voor medische beslissingen.
• Juridische handelingsonbekwaamheid: Vastgesteld door de rechter, van toepassing op alle juridische handelingen. Dit kan leiden tot het benoemen van een curator of bewindvoerder.

In complexe situaties kan een team van professionals, waaronder advocaten, psychologen en artsen, betrokken zijn bij het vaststellen van de mate van bekwaamheid en het adviseren van de rechter. De uiteindelijke beslissing over de mate van bekwaamheid, en de benoeming van een wettelijke vertegenwoordiger, ligt echter altijd bij de rechter. Het is dus niet een kwestie van één persoon of instantie, maar een proces dat afhankelijk is van de specifieke situatie en de vereiste juridische en medische expertise.

#Nederland #Wettelijk #Wilsonbekwaam