Wat te doen als iemand wilsonbekwaam is?

Wat te doen als iemand wilsonbekwaam wordt?

Het kan iedereen overkomen: door een ongeval, ziekte of dementie kan iemand plotseling niet meer zelf beslissingen nemen over medische behandelingen. Deze situatie, waarin iemand wilsonbekwaam is, roept veel vragen op. Wie beslist er dan? En hoe zorg je ervoor dat de wensen van de patiënt gerespecteerd worden, ook als hij of zij ze niet meer zelf kan uiten?

De kern van de zaak is dat bij wilsonbekwaamheid een vertegenwoordiger de medische beslissingen neemt. Idealiter heeft de patiënt vooraf zelf iemand aangewezen. Dit kan formeel vastgelegd worden via een levenstestament of volmacht. In zo’n document kan de patiënt niet alleen een vertegenwoordiger aanwijzen, maar ook specifieke wensen en voorkeuren omtrent medische behandelingen vastleggen. Denk hierbij aan wel of geen reanimatie, bepaalde medicatie of sondevoeding. Zo’n document biedt duidelijkheid en rust, zowel voor de patiënt zelf als voor de naasten.

Wat als er geen levenstestament of volmacht is? Dan treedt een wettelijk vertegenwoordiger op. De wet bepaalt een rangorde voor deze vertegenwoordiging. Meestal is dit de partner, gevolgd door kinderen, ouders, broers en zussen, en kleinkinderen. De arts bespreekt de medische situatie en behandelmogelijkheden met de wettelijk vertegenwoordiger, die vervolgens de beslissing neemt. Hierbij is het cruciaal dat de vertegenwoordiger zich zoveel mogelijk laat leiden door wat de patiënt zelf zou hebben gewild. Gesprekken met familie en vrienden kunnen hierbij waardevolle inzichten bieden. Soms kunnen eerdere uitspraken van de patiënt, al dan niet gedocumenteerd, helpen om zijn of haar vermoedelijke wil te achterhalen.

Het ontbreken van een levenstestament kan leiden tot lastige situaties, zeker als er meningsverschillen ontstaan tussen familieleden over de gewenste behandeling. Het is daarom raadzaam om tijdig na te denken over wat u zou willen in geval van wilsonbekwaamheid en dit vast te leggen in een levenstestament. Niet alleen neemt u hiermee de last van uw naasten weg, maar u zorgt er ook voor dat uw eigen wensen gerespecteerd worden, ook als u ze zelf niet meer kunt uiten. Raadpleeg een notaris of jurist voor meer informatie over het opstellen van een levenstestament. Het is een waardevolle investering in uw eigen toekomst en die van uw dierbaren.