Wat is het verschil tussen aangifte en een klacht?

Aangifte doen of een klacht indienen: Wat is het verschil?

In het Nederlandse rechtssysteem worden de termen ‘aangifte’ en ‘klacht’ vaak door elkaar gebruikt, maar ze betekenen niet hetzelfde. Hoewel beide leiden tot een onderzoek door de politie, is er een wezenlijk verschil in wie ze indient en welke gevolgen ze hebben. Het draait allemaal om de positie van degene die de melding doet ten opzichte van het gepleegde delict.

De klacht: een melding vanuit het hart van het slachtofferschap.

Een klacht wordt ingediend door het directe slachtoffer van een strafbaar feit, of diens wettelijke vertegenwoordiger. Denk bijvoorbeeld aan diefstal, mishandeling of smaad. Het slachtoffer meldt de gebeurtenis en eist (vaak impliciet) actie van de autoriteiten. Belangrijk hierbij is dat niet alle strafbare feiten klachtdelicten zijn. Bij klachtdelicten is de aangifte van het slachtoffer essentieel voor het starten van een strafrechtelijk onderzoek. Zonder klacht, geen vervolging. Voorbeelden van klachtdelicten zijn belediging en sommige vormen van mishandeling.

De aangifte: een melding vanuit burgerzin of betrokkenheid.

Een aangifte daarentegen kan door iedereen worden gedaan die kennis heeft van een strafbaar feit, ongeacht of hij of zij zelf direct slachtoffer is. Het is een melding van een misdrijf aan de politie. Degene die aangifte doet, hoeft niet per se getuige te zijn geweest, maar kan bijvoorbeeld informatie hebben gekregen van een ander. Aangifte is dus een bredere term dan klacht. Zelfs als een misdrijf al jaren geleden is gepleegd, kan er nog aangifte van worden gedaan. De politie zal de aangifte onderzoeken, ongeacht of het om een klachtdelict gaat.

Het verschil in praktijk:

Stel, iemand wordt bestolen. Hij/zij is het slachtoffer. De melding die hij/zij doet, is een klacht (indien het om een klachtdelict gaat) of een aangifte (indien het geen klachtdelict is of ook al een klachtdelict is, maar men wil zeker zijn van een onderzoek).

Stel, iemand ziet een inbraak gebeuren. Hij/zij is geen slachtoffer, maar wel getuige. De melding die hij/zij doet, is een aangifte.

Conclusie:

Hoewel beide termen vaak inwisselbaar lijken, is er een duidelijk onderscheid. Een klacht is specifiek van het slachtoffer, en bij klachtdelicten is deze essentieel voor vervolging. Een aangifte kan door iedereen worden gedaan die kennis heeft van een strafbaar feit. De politie zal beide meldingen serieus onderzoeken, maar de procedure en de mogelijkheden tot vervolging kunnen verschillen afhankelijk van of het om een klacht of een aangifte gaat. Twijfel je over welke term van toepassing is? Neem dan contact op met de politie voor duidelijkheid.