Wat is de nieuwe regel voor ZZP'ers?

Aanscherping regels schijnzelfstandigheid per 1 januari 2025: Wat betekent dit voor ZZP’ers?

Per 1 januari 2025 treedt een belangrijke wijziging in werking voor ZZP’ers: de aanpak van schijnzelfstandigheid wordt aanzienlijk verscherpt. De Belastingdienst en andere relevante instanties, zoals de Inspectie SZW (Sociale Zekerheid Werknemers), zullen de regels rondom zelfstandigheid dan volledig en consequent handhaven. Dit betekent een drastische toename van controles en zwaardere consequenties bij overtredingen. Maar wat houdt deze aanscherping precies in en wat betekent dit voor u als ZZP’er?

De huidige problematiek rondom schijnzelfstandigheid draait om de vraag of een ZZP’er daadwerkelijk zelfstandig onderneemt, of in feite een werknemer is in een verkapte vorm. Bedrijven die ZZP’ers inzetten om kosten te besparen, of om zich te ontdoen van werknemersverplichtingen, creëren vaak situaties waarin sprake is van schijnzelfstandigheid. Dit is oneerlijk ten opzichte van bonafide ZZP’ers en leidt tot sociale en fiscale oneerlijkheid.

De intensievere controles zullen zich richten op diverse aspecten van de arbeidsrelatie. De Belastingdienst zal nauwkeurig onderzoeken of de ZZP’er daadwerkelijk beschikt over:

• Eigen ondernemersrisico: Draagt de ZZP’er daadwerkelijk risico bij winst en verlies? Is er sprake van investering in eigen middelen en ondernemerschap?
• Eigen verantwoordelijkheid: Bepaalt de ZZP’er zelf zijn werkwijze, werktijden en opdrachtgevers? Of wordt dit grotendeels bepaald door de opdrachtgever?
• Zelfstandige marktpositie: Is de ZZP’er actief op de markt, met meerdere opdrachtgevers en een eigen klantenportfolio? Of is hij nagenoeg volledig afhankelijk van één opdrachtgever?
• Financiële administratie: Is er sprake van een correcte en complete administratie, die de zelfstandigheid aantoont?

Bij constatering van schijnzelfstandigheid zullen de gevolgen fors zijn. Dit kan leiden tot:

• Aanslag inkomstenbelasting en premies: De Belastingdienst kan de ZZP’er alsnog aanslaan voor inkomstenbelasting en premies die zouden zijn verschuldigd geweest als werknemer.
• Boetes: Zowel de ZZP’er als de opdrachtgever kunnen aanzienlijke boetes verwachten.
• Terugvordering subsidies: Indien de ZZP’er subsidies heeft ontvangen op basis van zijn zelfstandige status, kan terugvordering plaatsvinden.

Voor ZZP’ers is het dus van cruciaal belang om hun positie goed te onderbouwen. Een gedegen administratie, een diverse klantenportefeuille en een duidelijk omschreven overeenkomst met opdrachtgevers zijn essentieel. Het is raadzaam om juridisch advies in te winnen om te verzekeren dat de werkrelatie voldoet aan de eisen van zelfstandigheid. De komende periode zal de Belastingdienst via verschillende kanalen voorlichting geven over de nieuwe regels. Het is van belang deze informatie nauwlettend te volgen om ongewenste situaties te voorkomen.

De aanscherping van de regels rondom schijnzelfstandigheid is een belangrijke stap naar een eerlijker speelveld voor zowel ZZP’ers als werknemers. Door strengere handhaving hoopt de overheid de misstanden aan te pakken en de sociale zekerheid te verbeteren. Voor ZZP’ers betekent dit wel dat er een grotere verantwoordelijkheid komt te liggen bij het aantonen van hun daadwerkelijke zelfstandigheid.