Wat gebeurt er als je erfgenaam bent?

Erfgenaam zijn: Wat betekent dat concreet?

Het overlijden van een dierbare is een ingrijpende gebeurtenis. Naast het verdriet komt er vaak ook een complex proces van afwikkeling bij kijken, vooral als je als erfgenaam bent aangewezen. Wat houdt dat erfgenaamschap nu precies in? Simpel gezegd: je ontvangt de bezittingen én schulden van de overledene, de zogenaamde erflater. Maar de realiteit is vaak genuanceerder.

De verdeling van de nalatenschap gebeurt volgens een bepaalde procedure. Als er een testament bestaat, dicteert dit document de verdeling. Hierin heeft de erflater vastgelegd wie wat krijgt. Dit kan variëren van specifieke bezittingen, zoals een huis of sieraad, tot een percentage van de totale nalatenschap. De erflater kan in het testament ook een executeur benoemen die de afwikkeling van de nalatenschap regelt.

Is er geen testament? Dan treedt de wettelijke erfopvolging in werking. De wet bepaalt dan wie de erfgenamen zijn en welk deel van de nalatenschap zij ontvangen. Dit is vaak gebaseerd op familiebanden: partner, kinderen, ouders, etc. De wet beschrijft een precieze volgorde en verdeelsleutel.

Als erfgenaam word je dus de rechtmatige ontvanger van de nalatenschap, maar dat omvat méér dan alleen het erven van waardevolle spullen. Ook eventuele schulden van de overledene vallen onder de nalatenschap. Het is daarom cruciaal om de financiële situatie van de nalatenschap goed in kaart te brengen voordat je de erfenis accepteert. Je hebt de mogelijkheid om de erfenis te aanvaarden, te verwerpen of beneficiair te aanvaarden.

Bij zuivere aanvaarding ben je verantwoordelijk voor alle schulden, ook als deze hoger zijn dan de waarde van de bezittingen. Bij verwerping doe je afstand van zowel de bezittingen als de schulden. Beneficiaire aanvaarding biedt de meeste bescherming: je bent alleen aansprakelijk voor de schulden tot de waarde van de geërfde bezittingen. Je eigen vermogen blijft dus beschermd.

Erfgenaam zijn brengt dus verantwoordelijkheden met zich mee. Het is belangrijk om je goed te laten informeren over de procedure en de verschillende opties. Raadpleeg een notaris of jurist voor deskundig advies. Zij kunnen je begeleiden bij de afwikkeling van de nalatenschap en ervoor zorgen dat alles correct verloopt. Zo kun je, ondanks de emotionele omstandigheden, de erfenis op een zorgvuldige en verantwoorde manier afhandelen.