Is testament op langstlevende nog nodig?

Is een testament op langstlevende nog nodig?

Voorheen was het opstellen van een testament waarin de langstlevende partner erfgenaam werd (een testament ‘op langstlevende’) voor gehuwde stellen een bijna standaard procedure. Dit diende om de wettelijke erfrechtregeling te omzeilen en de langstlevende partner zo goed mogelijk te beschermen. Maar sinds de invoering van het nieuwe erfrecht in 2002 is de situatie veranderd. Is een testament op langstlevende nu nog wel nodig? Het antwoord is: het hangt ervan af.

Het nieuwe erfrecht biedt bescherming

Het nieuwe erfrecht biedt de langstlevende partner een aanzienlijke mate van bescherming. De partner erft automatisch de volledige erfenis, mits er geen kinderen zijn. Zelfs bij kinderen erft de langstlevende partner minimaal de helft van de nalatenschap, in de vorm van een vruchtgebruik. Dit vruchtgebruik geeft de langstlevende partner het recht om de geërfde goederen te gebruiken en de vruchten ervan te plukken (bijvoorbeeld huurinkomsten van een pand), zonder eigenaar te zijn. Bij overlijden van de langstlevende partner gaat het eigendom over op de kinderen.

Wanneer is een testament op langstlevende dan toch nodig?

Ondanks de verbeterde wettelijke bescherming zijn er situaties waarin een testament op langstlevende nog steeds verstandig, of zelfs noodzakelijk, is:

• Onroerend goed met specifieke wensen: Wil je dat een bepaald onroerend goed, zoals de gezamenlijke woning, na het overlijden van beide partners naar een specifieke persoon of goed doel gaat, dan is een testament essentieel. Het vruchtgebruik beperkt zich tot het recht van gebruik, niet tot het recht om over de bestemming van de goederen te beschikken na het overlijden.

• Bedrijfsoverdracht: Bij een eigen bedrijf kan een testament zorgen voor een geordende overdracht naar de langstlevende partner, of naar de kinderen, rekening houdend met de belastingaspecten. De wettelijke regeling biedt hierin geen specifieke bescherming.

• Afwijkende verdeling: Wil je de erfenis anders verdelen dan wettelijk bepaald, bijvoorbeeld een oneerlijke verdeling onder kinderen uit eerdere relaties, dan is een testament onmisbaar.

• Samenlevingscontract: Voor partners die samenleven zonder getrouwd te zijn, biedt het erfrecht geen automatische bescherming. Een testament is dan cruciaal om de partner te beschermen.

• Complexere familieverhoudingen: Bij complexe familieverhoudingen met stiefkinderen, pleegkinderen of andere familieleden, kan een testament voor duidelijkheid en vermijden van conflicten zorgen.

Conclusie:

Een testament op langstlevende is niet langer een automatisme voor gehuwde stellen zonder kinderen. Het nieuwe erfrecht biedt een flinke basisbescherming voor de langstlevende partner. Echter, in specifieke situaties blijft een testament, al dan niet op langstlevende, noodzakelijk om de wensen van de erflater ten aanzien van de verdeling van zijn vermogen na het overlijden te waarborgen en potentiële conflicten te voorkomen. Het is daarom altijd aan te raden om professioneel juridisch advies in te winnen om te bepalen of een testament voor jouw specifieke situatie nodig is.