Welke eiwitten worden in de lever gemaakt?

De lever als biochemische fabriek: een blik op haar eiwitsynthese

De lever, ons grootste interne orgaan, is een ware biochemische fabriek. Verantwoordelijk voor honderden functies, speelt ze een cruciale rol in het handhaven van de homeostase van het lichaam. Een belangrijk aspect van deze functie is de synthese van een enorme verscheidenheid aan eiwitten. Deze eiwitten zijn essentieel voor talloze processen, van bloedstolling tot het reguleren van het cholesterolgehalte. Laten we eens dieper ingaan op welke eiwitten de lever precies produceert.

Essentiële eiwitten voor de bloedstolling: De lever speelt een dominante rol in het complexe proces van de bloedstolling. Ze synthetiseert namelijk diverse essentiële stollingseiwitten, waaronder de bekende fibrinogeen en prothrombine. Fibrinogeen is een oplosbaar eiwit dat bij beschadiging van bloedvaten wordt omgezet in fibrine, de basis van een bloedstolsel. Prothrombine is een inactieve voorloper van thrombine, een enzym dat essentieel is voor de omzetting van fibrinogeen naar fibrine. Een tekort aan deze lever-geproduceerde stollingseiwitten kan leiden tot ernstige bloedingsproblemen. Naast fibrinogeen en prothrombine produceert de lever ook andere belangrijke factoren die betrokken zijn bij de bloedstolling cascade, zoals Factor V, Factor VII, Factor IX en Factor X.

Transporteiwitten: de chauffeurs van het lichaam: Een andere belangrijke categorie eiwitten die de lever synthetiseert, zijn de transporteiwitten. Deze eiwitten fungeren als “chauffeurs” in het bloed, vervoerend diverse kleine moleculen die anders slecht oplosbaar zouden zijn of snel afgebroken zouden worden. Voorbeelden hiervan zijn:

• Albumine: Dit is het meest voorkomende eiwit in het bloedplasma en speelt een cruciale rol in het transport van diverse stoffen, waaronder vetzuren, hormonen, bilirubine en medicijnen. Het draagt ook bij aan het handhaven van de colloïd-osmotische druk van het bloed.
• Ceruloplasmine: Dit eiwit is verantwoordelijk voor het transport van koper in het bloed. Een tekort aan ceruloplasmine kan leiden tot de ziekte van Wilson, een ernstige aandoening waarbij koper zich ophoopt in de lever en andere organen.
• Transferrine: Dit eiwit transporteert ijzer in het bloed, essentieel voor de zuurstoftransport capaciteit van hemoglobine.
• Lipoproteïnen: Deze eiwit-vetcomplexen transporteren vetten en cholesterol door het bloed. De lever speelt een belangrijke rol in de synthese van verschillende lipoproteïnen, zoals VLDL (very-low-density lipoprotein) en HDL (high-density lipoprotein), die respectievelijk betrokken zijn bij het transport van vetten van en naar de lever.

Andere belangrijke eiwitten: Naast de hierboven genoemde eiwitten produceert de lever nog een breed scala aan andere eiwitten, waaronder eiwitten betrokken bij het metabolisme van aminozuren, het ontgiften van schadelijke stoffen en de productie van gal. Het is een continu proces van synthese, afbraak en recycling, essentieel voor het functioneren van het gehele lichaam. Verstoringen in de eiwitsynthese van de lever kunnen leiden tot diverse ziektes en aandoeningen, onderstrepend het belang van een gezonde leverfunctie.