Wat is de ideale ontlasting?

De Gouden Standaard: Wat is nou echt ideale ontlasting?

We praten er niet graag over, maar een gezonde stoelgang is essentieel voor ons welzijn. Veel mensen ervaren problemen met hun ontlasting, van obstipatie tot diarree. Maar wat is eigenlijk die ‘ideale’ ontlasting waar we allemaal naar moeten streven? Het is meer dan alleen maar ‘het eruit krijgen’. De ideale ontlasting is een teken van een goed functionerend spijsverteringsstelsel.

Vergeet de schaal van Bristol, die wel handig is, maar niet het hele verhaal vertelt. We kijken verder dan alleen de vorm. De ideale ontlasting is een combinatie van factoren:

Consistentie: Denk aan een gladde, soepele worst, makkelijk te passeren zonder veel persen. Het moet een vorm hebben, maar niet hard of brokkelig zijn. Een te harde, droge ontlasting duidt op een gebrek aan vocht en vezels in de voeding, waardoor de darmen moeite hebben om de ontlasting voort te stuwen. Aan de andere kant, te zachte of waterige ontlasting kan wijzen op diarree, mogelijk veroorzaakt door infecties, intoleranties of medicatie. De ideale consistentie zit ergens in het midden: vormvast, maar zacht en gemakkelijk te passeren.

Frequentie: De frequentie van de stoelgang varieert van persoon tot persoon. Sommige mensen gaan dagelijks, anderen een paar keer per week. De sleutel is regelmaat. Als je een consistent patroon hebt dat voor jou normaal is, en je voelt je goed, dan is dat prima. Plotselinge veranderingen in frequentie, zoals langdurige obstipatie of diarree, zijn echter een reden om aandacht te besteden aan je dieet en eventueel medisch advies in te winnen.

Gemak: Het belangrijkste aspect van ideale ontlasting is dat het zonder moeite verloopt. Je zou geen persen of buikpijn moeten ervaren. Peristaltiek, de ritmische samentrekking van de darmen die de ontlasting voortstuwt, moet soepel verlopen. Als je moet persen, kan dit wijzen op obstipatie en op lange termijn leiden tot aambeien of andere complicaties.

Kleur en geur: Hoewel minder belangrijk dan consistentie en gemak, kan de kleur en geur van de ontlasting wel een indicatie geven van je gezondheid. Een bruine kleur is normaal. Abnormale kleuren (bijvoorbeeld zwart, rood of groen) kunnen wijzen op een probleem en vereisen medisch onderzoek. Een onaangename geur kan wijzen op een infectie of een spijsverteringsprobleem.

Kortom, ideale ontlasting is meer dan alleen de vorm. Het is een indicator van een gezond en goed functionerend spijsverteringssysteem, gekenmerkt door een soepele, vormvaste consistentie, regelmatige frequentie en moeiteloos passeren. Als je twijfels hebt over je ontlasting, aarzel dan niet om contact op te nemen met je huisarts. Zij kunnen je adviseren over aanpassingen in je dieet of leefstijl, of je doorverwijzen naar een specialist als dat nodig is.