Wat is de gevaarlijkste vorm van een allergische reactie?

Anafylaxie: De dodelijke bedreiging van allergische reacties

Allergische reacties zijn voor veel mensen een bekend verschijnsel, variërend van een jeukende uitslag tot een loopneus. Maar achter deze relatief onschuldige symptomen schuilt een ernstige bedreiging: anafylaxie. Deze reactie is niet zomaar een hevige allergische reactie; het is een acute, levensbedreigende situatie die onmiddellijke medische hulp vereist.

Anafylaxie is de gevaarlijkste vorm van een allergische reactie omdat het meerdere orgaansystemen tegelijk aantast. In tegenstelling tot een lokaal beperkte reactie, zoals netelroos, verspreidt anafylaxie zich snel door het hele lichaam. Dit resulteert in een cascade van gebeurtenissen die de ademhaling en de bloedsomloop ernstig kunnen compromitteren.

De symptomen van anafylaxie kunnen snel en dramatisch optreden. Deze omvatten, maar zijn niet beperkt tot:

• Ademhalingsproblemen: Benauwdheid, piepende ademhaling, hoesten, heesheid, en moeite met ademhalen zijn vaak de eerste tekenen. De luchtwegen kunnen ernstig vernauwen, wat leidt tot zuurstofgebrek.
• Cardiovasculaire problemen: Een daling van de bloeddruk (hypotensie), snelle hartslag (tachycardie), flauwvallen en zelfs hartstilstand zijn mogelijk. Het lichaam krijgt onvoldoende bloedtoevoer naar de vitale organen.
• Huidreacties: Algemene jeuk, netelroos (urticaria), zwelling van de lippen, tong en keel (angio-oedeem) zijn veelvoorkomende huidmanifestaties. Deze zwellingen kunnen de ademhaling verder belemmeren.
• Gastro-intestinale problemen: Misselijkheid, braken, diarree en buikkrampen kunnen voorkomen.
• Neurologische symptomen: Duizeligheid, verwardheid, hoofdpijn en zelfs bewusteloosheid zijn mogelijk.

Het is cruciaal om te begrijpen dat anafylaxie zich snel kan ontwikkelen, binnen enkele minuten na blootstelling aan de allergeen. De snelheid van de reactie en de ernst van de symptomen variëren per persoon en per blootstelling. Sommige individuen ervaren een mildere reactie de eerste keer, terwijl latere blootstellingen een veel heftigere reactie kunnen uitlokken.

Hoewel anafylaxie vaak wordt veroorzaakt door allergenen zoals voedsel (pinda’s, noten, schelpdieren), insectensteken (bijen, wespen), medicijnen (penicilline) en latex, kan de exacte oorzaak soms moeilijk te achterhalen zijn. In sommige gevallen is de trigger zelfs onbekend.

Wat te doen bij verdenking op anafylaxie?

Tijd is essentieel bij anafylaxie. Bel onmiddellijk 112. Indien de persoon een adrenaline-auto-injector (EpiPen) heeft, dient deze direct te worden toegediend volgens de instructies. Zelfs na toediening van adrenaline is onmiddellijke medische zorg cruciaal. De persoon moet in een stabiele zijligging worden gelegd en nauwlettend in de gaten worden gehouden.

Anafylaxie is een ernstige, potentieel dodelijke aandoening. Vroegtijdige herkenning van de symptomen en onmiddellijke medische hulp zijn van levensbelang. Preventie, door identificatie van allergenen en het vermijden ervan, is eveneens essentieel.