Waarom kunnen sommige mensen goed tegen alcohol?

Het mysterie van alcoholtolerantie: waarom verdragen sommigen alcohol beter dan anderen?

Het is een bekend verschijnsel: de ene persoon kan meerdere glazen wijn achterover slaan zonder merkbaar effect, terwijl een ander al na één glas duizelig wordt en misselijk. Deze verschillen in alcoholtolerantie zijn niet alleen een kwestie van gewoonte of persoonlijke voorkeur; ze worden voor een belangrijk deel bepaald door onze genetica. De complexiteit van deze genetische invloed verklaart waarom sommige groepen, zoals Aziatische populaties, gemiddeld een lagere alcoholtolerantie hebben dan anderen.

Ons lichaam beschikt over diverse mechanismen om alcohol (ethanol) af te breken. Dit proces begint in de maag, maar het grootste deel van de afbraak vindt plaats in de lever, met behulp van het enzym alcoholdehydrogenase (ADH). Variaties in de genen die coderen voor ADH bepalen de efficiëntie van deze afbraak. Mensen met varianten van het ADH-gen die een hoog actieve vorm van het enzym produceren, breken alcohol sneller af. Dit resulteert in een hogere tolerantie en minder uitgesproken effecten zoals duizeligheid of misselijkheid. Omgekeerd, individuen met varianten die een minder actief ADH produceren, ervaren de effecten van alcohol intenser.

Een ander cruciaal enzym in de alcoholverwerking is aldehyde dehydrogenase (ALDH). Dit enzym breekt het giftige acetaldehyde, een tussenproduct in de alcohol afbraak, verder af tot azijnzuur. Genetische variaties in het ALDH-gen kunnen leiden tot een minder efficiënte afbraak van acetaldehyde. Dit resulteert in een ophoping van acetaldehyde in het lichaam, wat leidt tot onaangename bijwerkingen zoals rood worden van het gezicht (flushing), misselijkheid, hoofdpijn en hartkloppingen. Deze reactie komt relatief vaak voor bij mensen van Oost-Aziatische afkomst, vanwege een specifieke genetische variant in het ALDH2-gen.

Naast ADH en ALDH spelen ook andere genetische factoren een rol in de individuele alcoholtolerantie. Deze omvatten genen die betrokken zijn bij de regulatie van neurotransmitters in de hersenen, wat de subjectieve ervaring van alcohol beïnvloedt. De interactie tussen deze verschillende genen is complex en maakt het moeilijk om de precieze bijdrage van elk gen te bepalen.

De genetische basis van alcoholtolerantie heeft belangrijke implicaties voor het begrip van alcoholverslaving. Mensen met een hogere tolerantie kunnen meer alcohol consumeren voordat ze negatieve gevolgen ervaren, wat de kans op het ontwikkelen van een alcoholverslaving kan vergroten. Bovendien kan de genetische variatie in alcoholverwerking mede verklaren waarom bepaalde etnische groepen een verhoogd risico op alcoholgerelateerde problemen hebben.

Het is belangrijk te benadrukken dat genetica slechts één factor is die alcoholtolerantie beïnvloedt. Leeftijd, geslacht, lichaamsgewicht, gezondheidstoestand en zelfs de manier waarop alcohol wordt geconsumeerd (bijvoorbeeld op een lege maag) spelen ook een rol. Hoewel genetische factoren een aanzienlijke invloed hebben op hoe ons lichaam alcohol verwerkt, is het cruciaal om te onthouden dat verantwoordelijke consumptie, ongeacht je genetische aanleg, essentieel is voor een goede gezondheid.