Verdampt water beter met of zonder deksel?

Verdampt water sneller met of zonder deksel? De dekseltest ontmaskerd.

De vraag of water sneller verdampt met of zonder deksel lijkt simpel, maar het antwoord is genuanceerder dan je misschien denkt. Intuïtief denken we vaak dat een open pot sneller verdampt, omdat de waterdamp “vrij” kan ontsnappen. Toch is het tegenovergestelde waar: water verdampt sneller zonder deksel.

Een deksel creëert een min of meer gesloten systeem. Hoewel waterdamp nog steeds kan ontsnappen via kleine openingen, wordt de luchtcirculatie boven het water significant beperkt. Deze beperkte luchtstroom heeft een aantal gevolgen:

• Verzadigde lucht: De lucht onder de deksel raakt sneller verzadigd met waterdamp. Verzadigde lucht kan minder extra vocht opnemen. Dit remt de verdere verdamping af. Denk aan een spons die al vol water zit; die kan minder extra water absorberen.
• Condensatie: De waterdamp die wel ontstaat, condenseert sneller tegen de relatief koelere deksel en druppelt terug in het water. Dit betekent dat de netto verdamping afneemt.
• Lagere warmteafgifte: Doordat de deksel de warmte vasthoudt, blijft het water warmer. Hoewel warm water sneller verdampt, wordt dit effect tenietgedaan door de beperkte luchtcirculatie en verhoogde condensatie. Het is alsof je een hardloper weliswaar snellere schoenen geeft, maar hem tegelijkertijd tegenwind laat trotseren en steeds weer terug naar de start laat lopen.

Zonder deksel kan de waterdamp vrij ontsnappen met de luchtstroom. Droge lucht stroomt continu over het wateroppervlak, waardoor de lucht minder snel verzadigd raakt en er meer verdamping kan plaatsvinden. De warmteafgifte is weliswaar hoger, maar de continue aanvoer van droge lucht compenseert dit ruimschoots.

Kortom, hoewel een deksel de opwarming van water kan versnellen en warmteverlies beperkt, hindert het de verdamping uiteindelijk meer dan het helpt. Dus, wil je dat je water sneller verdampt? Laat die deksel dan lekker achterwege!