Is een multivitamine nuttig?

Multivitaminen: Tovermiddel of nuttige aanvulling?

De vraag of een dagelijkse multivitamine nuttig is, is een veelbesproken onderwerp. De simpele, vaak gehoorde antwoorden – ja of nee – doen geen recht aan de complexiteit van de kwestie. Het antwoord hangt namelijk sterk af van individuele factoren zoals leefstijl, dieet en gezondheidstoestand.

Een veelgehoorde bewering is dat een multivitamine een tekort aan essentiële vitaminen en mineralen kan aanvullen. Dit klopt deels. Voor mensen met een gevarieerd en uitgebalanceerd dieet is de behoefte aan een multivitamine echter minimaal. Een gezond voedingspatroon, rijk aan groenten, fruit, volle granen, mager eiwit en gezonde vetten, levert doorgaans voldoende nutriënten. Een multivitamine kan in deze situatie eerder gezien worden als een verzekering, dan als een noodzakelijkheid.

De situatie verandert echter wanneer de voedingsbehoefte toeneemt of de opname van voedingsstoffen vermindert. Denk aan:

• Zwangerschap en borstvoeding: De behoefte aan bepaalde vitaminen en mineralen, zoals foliumzuur en ijzer, neemt aanzienlijk toe. Een multivitamine kan dan een waardevolle aanvulling zijn, mits in overleg met een arts of verloskundige.
• Strikt vegetarisch of veganistisch dieet: Sommige vitaminen en mineralen, zoals vitamine B12 en ijzer, zijn lastiger te verkrijgen uit een plantaardig dieet. Suppletie kan in deze gevallen nodig zijn.
• Medische aandoeningen: Aandoeningen als coeliakie, inflammatoire darmziekten of leveraandoeningen kunnen de opname van voedingsstoffen belemmeren. Een multivitamine kan hierbij ondersteuning bieden, maar dient altijd in overleg met een arts te gebeuren.
• Operaties en herstelperiodes: Na operaties, vooral grote ingrepen, kan de eetlust en de voedselopname verminderen. Een multivitamine kan in deze periode helpen om de hersteltijd te verkorten, maar is geen vervanging voor een adequate voedselinname zodra dat weer mogelijk is.
• Verminderde eetlust door leeftijd of ziekte: Oudere mensen of mensen met chronische ziekten hebben vaak een verminderde eetlust en kunnen daardoor tekorten ontwikkelen.

Belangrijk om te onthouden: Een multivitamine is een supplement, geen vervanging voor een gezonde levensstijl. Het is een ondersteunende maatregel, niet de oplossing voor een ongezond dieet of een gebrek aan beweging. Overmatige inname van bepaalde vitaminen en mineralen kan zelfs schadelijk zijn.

Voordat u besluit om dagelijks een multivitamine te slikken, is het raadzaam om uw arts of diëtist te raadplegen. Zij kunnen uw individuele behoeften beoordelen en bepalen of suppletie nodig en veilig is. Zelfmedicatie kan leiden tot ongewenste bijwerkingen of interacties met medicatie. Een gezonde levensstijl, met een evenwichtig dieet en voldoende beweging, blijft de beste garantie voor een optimale gezondheid.