Hoe begint een anafylactische shock?

Hoe begint een anafylactische shock?

Een anafylactische shock is een acute en potentieel levensbedreigende allergische reactie. Het is een ernstige vorm van allergie die zich snel ontwikkelt en onmiddellijke medische aandacht vereist. In tegenstelling tot een normale allergische reactie, waarbij je bijvoorbeeld jeuk of huiduitslag krijgt, is een anafylactische shock een systeemwijd probleem dat diverse lichaamsfuncties kan aantasten. De specifieke oorzaak van de reactie is vaak een allergeen, maar bij een deel van de gevallen is de trigger onbekend. Het is belangrijk om te begrijpen hoe zo’n shock begint om tijdig te kunnen reageren.

Het startpunt van een anafylactische shock is de ontmoeting tussen het immuunsysteem en een allergeen. Het allergeen – een stof die door het immuunsysteem als schadelijk wordt beschouwd – kan van diverse aard zijn: voedsel (noten, schaaldieren, melk), medicijnen, insectensteken, latex, of zelfs stoffen in de omgeving. Bij personen die gevoelig zijn voor dit specifieke allergeen, herkent het immuunsysteem het allergeen als een bedreiging en initieert een immuunrespons. Dit resulteert in een overmatige afgifte van chemische stoffen, met name histamine, door bepaalde immuuncellen.

Deze overvloedige afgifte van histamine veroorzaakt een cascade van reacties die leiden tot de kenmerkende symptomen. Het proces begint vaak met een of meer van deze vroege symptomen:

• Huidreacties: Jeuk, huiduitslag (urticaria), zwelling (angio-oedeem) van het gezicht, lippen, keel, handen en voeten. Deze reacties ontstaan snel en kunnen zich snel uitbreiden.
• Ademhalingsproblemen: Piepende ademhaling, benauwdheid, kortademigheid, moeite met slikken. Het snelle opzetten van de luchtwegen kan leiden tot verstikking.
• Maag-darmklachten: Misselijkheid, braken, buikpijn, diarree.
• Hartkloppingen of een onregelmatige hartslag: Een gevolg van de circulatie-aandoeningen.
• Vermoeidheid of duizeligheid: Soms een vroege aanwijzing dat er iets mis is.

Het is cruciaal om te erkennen dat de snelheid van progressie enorm varieert. Sommigen ervaren de eerste symptomen binnen minuten na blootstelling aan het allergeen, terwijl anderen een langere periode van tijd nodig hebben. Deze vroege fase is essentieel om te herkennen, want er is de kans op een snelle escalatie naar een anafylactische shock.

In de acute fase van anafylactische shock treedt een significante daling van de bloeddruk (hypotensie) op. Dit is een ernstig gevolg van de vasodilatatie (uitwijding van de bloedvaten) en de vloeistofverlies. Tegelijkertijd kunnen de ademhalingsproblemen verergeren en kunnen er bewusteloosheid en cardiovasculaire problemen optreden. Een snelle interventie is absoluut noodzakelijk.

Het is belangrijk dat iedereen die bewust is van een eigen allergie of een verhoogd risico op anafylaxie, weet hoe ze moeten reageren bij de eerste symptomen. Herkenning en snelle actie zijn van essentieel belang voor het voorkomen van ernstige complicaties en zelfs levensgevaar.