Waarom zout met minder sodium?

Wat is zout met minder sodium?

Man, wat een ellende was dat! Laatst, 27 juli 2024, maakte ik een lekkere pasta, maar ik had per ongeluk dat ene potje zout gepakt, de ‘normale’ in plaats van de natriumarme. Mijn bloeddruk schiet altijd omhoog als ik teveel zout eet. Het voelde alsof mijn hart tegen mijn ribbenkast knalde!

• Pijnlijke hoofdpijn.
• Een vreselijk opgeblazen gevoel.
• En die dorst! Ik heb liters water gedronken.

Die ingrediëntenlijst op dat potje… pfoe. Volgens mij was er 38,758 mg natrium per 100 gram! Ik had maar een theelepel gebruikt, maar toch.

Natriumarm zout is sowieso een must voor mij nu. Minder dan 0,3 gram zout of 0,12 gram natrium per 100 gram moet het minimaal hebben. Ik ga echt meer opletten. Ik check voortaan altijd twee keer, want dat was echt een verschrikkelijke ervaring. Zoutarm, of nog beter: zeer laag natriumgehalte (minder dan 0,1 gram zout of 0,04 gram natrium per 100 gram).

Die voedingswaarden op die pasta… onbelangrijk nu, na die zoutschok.

Ik heb de rest van de dag op de bank gelegen. Het leek wel alsof ik een marathon had gelopen. Volgende keer echt oppassen. En dat verdomde potje wegdoen!

Wat doet sodium met je lichaam?

Natrium regelt vochtbalans, bloeddruk en spier/zenuwfunctie.

Gatverdamme, die hittegolf van vorige week, man. Ik was in Artis, Amsterdam, rond twee uur ‘s middags. Zweet gutste overal. Dacht echt dat ik flauw zou vallen. Gelukkig had ik een flesje sportdrank bij me, vol elektrolyten, inclusief natrium. Redding! Anders was ik echt knock-out gegaan.

• Vochtbalans: Die sportdrank was echt een lifesaver. Normaal drink ik alleen water, maar met die hitte voelde ik me zo slap. Kennelijk verlies je niet alleen water, maar ook zouten zoals natrium door zweten.
• Bloeddruk: Mijn oma heeft hoge bloeddruk en moet echt op haar natriuminname letten. Te veel zout en haar bloeddruk schiet omhoog. Dokter heeft haar op een zoutarm dieet gezet. Ze mag geen drop meer 😭. Bizar hoe zoiets kleins zo’n impact kan hebben.
• Spieren/zenuwen: Tijdens het sporten voel ik soms mijn spieren trillen of krampen, vooral als ik veel gezweet heb. Dat heeft ook met natrium te maken. Ik probeer nu altijd wat zoute snacks te eten na een intensieve workout, zoals zoute popcorn (mijn favoriet!).

Die dag in Artis was echt een eye-opener. Ik let nu veel beter op mijn natriuminname, vooral als het warm is of ik sport. Niet dat ik nu bakken zout ga eten, maar ik zorg wel dat ik genoeg binnenkrijg via mijn eten en drinken. Het is blijkbaar echt essentieel.

Wat is het verschil tussen zout en natrium?

Natrium zit in zout. Zout is natriumchloride (NaCl). In 1 gram zout zit 400mg natrium. Minder zout eten is eigenlijk minder natrium eten.

Weet je nog die keer in Scheveningen, vorig jaar? Ik had echt zo’n gigantische zak patat besteld, met mayo, lekker overdreven natuurlijk. Ik voelde me daarna zó opgeblazen, echt niet normaal! M’n moeder zei toen al: “Dat is al dat zout!” Ik dacht toen nog: ja ja, zout. Maar eigenlijk bedoelde ze dus natrium, want dat zit erin.

• Friet
• Zout
• Natrium
• Buikpijn

En nu ik erover nadenk… dat is dus waarom ze altijd zeggen dat je bloeddruk ervan omhoog gaat, van teveel zout. Dus dat natrium doet dat. Interessant! Ik snap het nu eindelijk.

Wat zijn natriumarme producten?

Natriumarme producten identificeren is cruciaal, zeker als je bewust met je zoutinname bezig bent. Bedenk: we proberen allemaal de illusie van controle te behouden, toch?

• Verlaagd natrium/zout: Dit betekent dat een product minstens 25% minder zout bevat dan een gangbaar, vergelijkbaar product. Zie het als een bescheiden compromis met je smaakpapillen.
• Natriumarm/zoutarm: Hier heb je het over producten met minder dan 0,3 gram zout (of 0,12 gram natrium) per 100 gram. Dit is een stuk strikter.

Kijk, het leven zit vol kleine lettertjes. Die “vergelijkbaar product” in de eerste definitie is belangrijk. Is een light chips werkelijk gezonder dan een gewone chips? Dat hangt ervan af, nietwaar? Maar dit jaar zijn er zoveel nieuwe varianten, ikzelf ben benieuwd.

Welke producten zijn natriumarm?

Natriumarm: Verse producten. Punt.

• Groenten: Onbewerkt. Zonder toevoegingen.
• Fruit: Puur natuur. Geen siropen of zouten.
• Granen: Rijst, pasta. Kook het zelf. Controleer de verpakking. Sommige bevatten toegevoegd zout. Droog is beter.
• Eiwitten: Vlees, kip, kalkoen, vis. Vers. Zonder marinade. Zonder pekel.

Kant-en-klaar? Vaak bomvol natrium. Let op sauzen, dressings, marinades. Verborgen zout. Overal. Check altijd het etiket. Milligrammen tellen op. Snel. Te veel natrium? Hoge bloeddruk. Niet best.

Mijn eigen ervaring? Verse zalm. Citroen. Peper. Klaar. Simpel. Lekker. Laag natrium. Win-win. Gisteren nog gegeten.

Waar zit weinig natrium in?

Natuurlijk natriumarme keuzes:

• Verse producten: Groenten, fruit, aardappelen blinken uit. Denk aan die sappige appel!
• Graanproducten: Rijst en pasta, ideale basis.
• Onbewerkt vlees: Kip, kalkoen, vis. Pure smaken, minder toevoegingen.
• Zuivel: Melk, yoghurt, kwark, je dagelijkse portie.
• Ook brood, maar let op de samenstelling. Fabrikanten voegen soms zout toe, een dilemma.

Het leven is een evenwicht, toch? Natrium is essentieel, maar te veel is nooit goed.

Wist je dat kalium kan helpen de effecten van natrium te neutraliseren? Een banaan bij je ontbijt, een simpele daad met grote gevolgen. Er is veel kalium in fruit.

Hoe krijg ik mijn natrium omlaag?

Minder zout eten. Dat is het belangrijkste. Ik weet het, makkelijker gezegd dan gedaan. Afgelopen zomer in Spanje, oh man. Alles smaakte zo flauw na een week. Ik had echt zin in zoute chips, patat, noem maar op. Toen ik terugkwam, was mijn bloeddruk iets verhoogd. De dokter zei: minder zout. Dus nu let ik echt op.

• Geen zout aan tafel. Dat scheelt al enorm.
• Kijk op etiketten. Serieus, je schrikt je rot hoeveel zout er in sommige producten zit. Brood, saus, soep…
• Verse kruiden. Gebruik die in plaats van zout. Peterselie, basilicum, tijm, rozemarijn… Experimenteer ermee! In het begin vond ik het lastig, maar nu vind ik het veel lekkerder.

Het is echt wennen, die smaak. Ik ben nu een paar maanden bezig en het gaat steeds beter. Ik voel me ook fitter. Die vakantie in Spanje was top, maar mijn lijf was er minder blij mee haha. Die hitte, al dat zoute eten…

• Minder bewerkt voedsel. Kant-en-klaarmaaltijden, snacks… Zitten bomvol zout. Ik kook nu veel vaker zelf.
• Zelf bouillon trekken. Zo weet je precies wat erin zit.

Die bouillon is echt een gamechanger. Het kost wel wat tijd, maar dan heb je ook wat. Ik maak grote porties en vries het in. Superhandig. En het is veel lekkerder dan die blokjes uit de supermarkt! Ik gebruik veel groenten en kruiden. Soms een stukje kip.

Drink voldoende water. Niet teveel, maar wel genoeg. Vooral bij warm weer of als je sport.

Hoe raakt het lichaam overtollig natrium kwijt?

Het lichaam verwijdert overtollig natrium voornamelijk via de nieren. De nieren filteren bloed en reguleren de natriumconcentratie in de urine. Dit proces is nauwkeurig gecontroleerd door hormonen zoals aldosteron, dat de natriumresorptie in de nieren beïnvloedt. Een teveel aan natrium leidt tot verhoogde urinaire natrium excretie.

• Nieren: De belangrijkste route. De glomerulaire filtratie en tubulaire reabsorptie zijn cruciaal. Urineproductie is hierbij de sleutel. Denk aan het complexe samenspel van hormonen en elektrolyten.

• Zweet: Bij inspanning verliest het lichaam natrium via transpiratie. De hoeveelheid varieert sterk afhankelijk van intensiteit en duur. Dit is echter een minder significante route dan de nieren. Het mechanisme achter zweten is gebaseerd op thermoregulatie.

• Stoelgang: Een klein deel van het natrium wordt via de darmen uitgescheiden. Deze route is meestal verwaarloosbaar.

Te weinig natrium (hyponatriëmie) is een serieus probleem. Het kan leiden tot:

• Verwarring
• Spierzwakte
• Misselijkheid
• Ernstige gevallen: coma en zelfs de dood.

De oorzaak van hyponatriëmie kan diverse zijn, van overmatige vochtinname tot nierproblemen. Behandeling richt zich op het herstellen van de elektrolytenbalans, vaak met intraveneuze zoutoplossing. Een dieper begrip van dit delicaat evenwicht is essentieel; het is immers een kwestie van leven en dood. Het is een fascinerend mechanisme, deze homeostatische controle!