Kan zinkzalf op een open wond?

Zinkzalf op een open wond: Ja of nee? Een genuanceerd antwoord.

De vraag of zinkzalf op een open wond mag, is niet eenduidig te beantwoorden met een simpel ‘ja’ of ‘nee’. Het hangt sterk af van het type open wond, de ernst ervan en de samenstelling van de zinkzalf. De algemene regel is echter: zuivere zinkoxidezalf (zonder toevoegingen) kan in sommige gevallen voorzichtig worden gebruikt, terwijl veel commercieel verkrijgbare zinkzalven juist schadelijk kunnen zijn.

De vaak gehoorde stelling dat zinkzalf wondgenezing belemmert, is niet geheel onjuist, maar wel te nuanceren. Het probleem zit hem vooral in de vorm en de toevoegingen. Zinkoxide poeder (zoals in lotion alba of talkpoeder) vormt een barrière op de wond, waardoor luchtcirculatie wordt belemmerd en de wond vochtig en vatbaar wordt voor infecties. Dit belemmert de natuurlijke wondgenezing. De aanwezigheid van talkpoeder, vaak aangetroffen in poeders, verergert dit effect aanzienlijk. Talkpoeder is in feite een mineraal poeder dat de wond kan irriteren en de genezing kan vertragen.

Zuivere zinkoxidezalf, daarentegen, heeft een andere werking. In lage concentraties kan het een licht beschermende laag vormen tegen infecties en vochtverlies bij oppervlakkige, licht vochtige wonden. Belangrijk is dat het een zalf betreft en niet een poeder. De zalf vormt een dunne, ademende laag die de wond niet volledig afsluit.

Echter, zelfs met zuivere zinkoxidezalf gelden belangrijke kanttekeningen:

• Diepe of geïnfecteerde wonden: Bij diepe wonden of wonden met tekenen van infectie (zwelling, roodheid, pus) is zinkzalf absoluut af te raden. Deze wonden vereisen professionele medische hulp en een andere behandeling.
• Allergieën: Sommige mensen zijn allergisch voor zinkoxide. Een kleine test op een klein huidgedeelte kan dit uitsluiten.
• Gebruik bij twijfel: Bij twijfel over het type wond of de geschiktheid van zinkzalf, raadpleeg altijd een arts of apotheker. Zij kunnen de wond beoordelen en de juiste behandeling adviseren.

Conclusie: De stelling dat zinkzalf altijd de wondgenezing belemmert, is te kort door de bocht. Zuivere zinkoxidezalf kan in beperkte mate bij oppervlakkige, schone wonden een beschermende functie hebben. Echter, bij twijfel, diepe wonden, geïnfecteerde wonden of het gebruik van zinkpoeders of zinkzalven met toevoegingen zoals talkpoeder, is het gebruik ten strengste af te raden. Altijd voorrang geven aan professioneel medisch advies bij het behandelen van open wonden.