Kan je verkouden worden als je zonder jas naar buiten gaat?

Word je echt verkouden van een koude neus? De mythe van de jasloze verkoudheid ontmaskerd.

De eeuwenoude wijsheid: “Trek je jas aan, anders word je verkouden!” Hoeveel generaties zijn er al met deze waarschuwing grootgebracht? Maar klopt deze bewering wel? Kort gezegd: nee. Je wordt niet rechtstreeks verkouden van het koude weer. De realiteit is complexer, en een beetje nuance is hier op zijn plaats.

Een verkoudheid, of rhinitis, wordt veroorzaakt door een virusinfectie, specifiek door rhinovirussen, maar ook andere virussen kunnen de boosdoener zijn. Deze virussen dringen je lichaam binnen en beginnen zich te vermenigvuldigen, wat leidt tot de bekende symptomen: loopneus, keelpijn, hoesten, hoofdpijn, en vermoeidheid. Kou, wind of vochtigheid spelen hierin geen directe rol. Je kunt niet “besmet” raken met een verkoudheidsvirus door kou.

De verwarring ontstaat waarschijnlijk door het verband tussen koude temperaturen en een verzwakt immuunsysteem. Koude kan tijdelijk de werking van je immuuncellen belemmeren. Dit betekent dat je lichaam mogelijk iets minder efficiënt virussen bestrijdt wanneer je afkoelt. Deze tijdelijke verzwakking maakt je dus mogelijk vatbaarder voor infecties, waaronder verkoudheden, als je al in contact bent gekomen met het virus. Maar het koude weer zelf veroorzaakt de infectie niet. Je bent al besmet voordat je je jas uitdoet.

Het dragen van een jas biedt dan ook geen absolute bescherming tegen een verkoudheid. Een jas houdt je weliswaar warm en voorkomt onderkoeling, wat op zich gunstig is voor je immuunsysteem, maar het voorkomt niet dat je in contact komt met verkoudheidsvirussen. Deze virussen worden overgedragen via druppeltjes verspreid door hoesten en niezen, of via contact met besmette oppervlakken.

Kortom: een koude neus zonder jas draagt niet bij aan het ontstaan van een verkoudheid. De koude zelf is geen oorzaak, maar een potentiële risicofactor die je tijdelijk kwetsbaarder kan maken als je al met het virus bent geconfronteerd. Een warme jas beschermt je tegen onderkoeling, wat je algemene gezondheid ten goede komt, maar geen garantie biedt tegen een verkoudheid. Goede handhygiëne en het vermijden van nauw contact met zieke mensen blijven de beste preventieve maatregelen.