Wat als je slachtoffer bent van phishing?

Wat als je slachtoffer bent van phishing? Een handleiding voor actie.

Phishing: het loert overal, vermomd als een vertrouwde e-mail van je bank, een bekende webshop of zelfs een overheidsinstantie. Een verkeerde klik kan leiden tot diefstal van je persoonlijke gegevens, je identiteit en je geld. Maar paniek is de slechtste raadgever. Wat doe je als je denkt dat je slachtoffer bent geworden van een phishing-poging?

Herken de signalen:

Voordat we tot actie overgaan, is het belangrijk om te weten of je daadwerkelijk met phishing te maken hebt gehad. Let op de volgende rode vlaggen:

• Verdachte afzender: Controleer het e-mailadres zorgvuldig. Kleine afwijkingen in de spelling (bijvoorbeeld ‘bankofnl’ in plaats van ‘bank.nl’) zijn een duidelijk teken.
• Dringende toon: Phishing-mails proberen vaak een gevoel van urgentie te creëren, zodat je niet nadenkt voordat je handelt. Zinnen als “Uw account wordt geblokkeerd!” of “Onmiddellijke actie vereist!” zijn alarmerende signalen.
• Verdachte links: Ga nooit direct op links in de e-mail klikken. Beweeg je muis over de link om de daadwerkelijke URL te zien. Klopt deze met de organisatie die de e-mail claimt te verzenden?
• Grammatica en spelling: Phishing-mails zijn vaak vol met spelfouten en slechte grammatica. Dit duidt op een gebrek aan professionaliteit.
• Onpersoonlijke begroeting: In plaats van je naam te gebruiken, staat er vaak een generieke begroeting zoals “Geachte heer/mevrouw”.
• Verzoek om persoonlijke informatie: Legitieme organisaties zullen je nooit via e-mail vragen om je wachtwoorden, creditcardgegevens of andere gevoelige informatie te delen.

Wat te doen als je denkt dat je bent gephished:

1. Klik nergens op! Open geen links en download geen bijlagen. Sluit de e-mail direct af.

2. Waarschuw de organisatie: Neem direct contact op met de organisatie die in de e-mail wordt genoemd (bijvoorbeeld je bank, webshop of overheidsinstantie). Gebruik de contactgegevens die je zelf kent, niet de contactgegevens in de phishing-mail. Laat ze weten dat je een verdachte e-mail hebt ontvangen.

3. Meld de phishing-aanval: Meld de phishing-mail bij de Fraudehelpdesk via hun website of telefoonnummer. Dit is cruciaal om toekomstige slachtoffers te voorkomen en de daders op te sporen. Geef zo veel mogelijk details, inclusief de volledige e-mailtekst en eventuele bijlagen (als je ze veilig kunt opslaan zonder ze te openen).

4. Controleer je accounts: Controleer al je online accounts (bankrekeningen, e-mail, sociale media, etc.) op ongewone activiteiten. Wijzig al je wachtwoorden en activeer eventueel tweefactorauthenticatie voor extra beveiliging.

5. Schakel hulp in: Als je denkt dat je financiële schade hebt geleden door de phishing-aanval, neem dan contact op met je bank en overweeg juridisch advies in te winnen.

Phishing is een ernstig probleem, maar door alert te zijn en de juiste stappen te nemen, kun je jezelf beschermen. Wees kritisch, twijfel bij het minste vermoeden en aarzel niet om hulp te zoeken. Samen kunnen we phishing tegengaan.