Welke psychiatrische ziektes zijn er?

Een veelkleurig palet: De wereld van psychiatrische ziekten

Psychiatrische ziekten vormen een complexe en diverse groep aandoeningen die de emoties, het denken en het gedrag van een individu beïnvloeden. Ze manifesteren zich op talloze manieren en de ernst en presentatie variëren sterk van persoon tot persoon. Er is geen enkele ‘oorzaak’ en vaak spelen genetische aanleg, omgevingsfactoren en levensgebeurtenissen een rol in het ontstaan. Dit artikel biedt een overzicht van enkele belangrijke categorieën, maar het is geen exhaustieve lijst en vervangt geenszins professioneel medisch advies.

Grote categorieën psychiatrische ziekten:

• Stemmingsstoornissen: Deze groep kenmerkt zich door verstoringen in de stemming, zoals blijdschap, droefheid, en irritatie. Bekende voorbeelden zijn:

  • Depressie (major depressive disorder): Gekenmerkt door aanhoudende gevoelens van verdriet, hopeloosheid, verlies van interesse en energie, en vaak slaapproblemen en eetstoornissen. De ernst varieert van milde tot ernstige depressie, met mogelijk suïcidale gedachten.

  • Bipolaire stoornis: Een aandoening gekenmerkt door extreme schommelingen in stemming, van euforische manische episodes tot diepe depressieve periodes.

  • Dysthymie (persisterende depressieve stoornis): Een chronische, minder ernstige vorm van depressie die langer dan twee jaar aanhoudt.

• Angststoornissen: Deze groep omvat verschillende aandoeningen die gekenmerkt worden door overmatige angst en zorgen, vaak buiten proportie tot de werkelijke dreiging. Enkele voorbeelden:

  • Gegeneraliseerde angststoornis (GAS): Aanhoudende, overmatige bezorgdheid over diverse aspecten van het leven.

  • Paniekstoornis: Herhaaldelijke, onverwachte paniekaanvallen, gekenmerkt door intense angst, hartkloppingen, kortademigheid en duizeligheid.

  • Sociale angststoornis: Intense angst in sociale situaties, uit angst voor negatieve beoordeling.

  • Fobieën: Overmatige en irrationele angst voor specifieke objecten, situaties of activiteiten.

• Psychotische stoornissen: Deze groep wordt gekenmerkt door een verlies van contact met de realiteit, inclusief wanen (valse overtuigingen) en hallucinaties (zintuiglijke waarnemingen zonder externe stimulus). Een belangrijke vertegenwoordiger is:

  • Schizofrenie: Een ernstige, chronische aandoening die vaak leidt tot verstoringen in denken, perceptie, emoties en gedrag.

• Persoonlijkheidsstoornissen: Deze stoornissen kenmerken zich door langdurige en inflexibele patronen van denken, voelen en gedrag die leiden tot significante problemen in het functioneren. Voorbeelden zijn antisociale persoonlijkheidsstoornis, borderline persoonlijkheidsstoornis en narcistische persoonlijkheidsstoornis.

• Eetstoornissen: Deze betreffen ernstige verstoringen in eetgedrag en lichaamsbeeld. Bekende voorbeelden zijn anorexia nervosa, boulimia nervosa en eetbuistoornis.

• Trauma- en stressorgerelateerde stoornissen: Deze omvatten aandoeningen zoals Posttraumatische Stressstoornis (PTSS), die ontstaan na het meemaken van een traumatische gebeurtenis.

Dit is slechts een beknopt overzicht. De diagnostiek en behandeling van psychiatrische ziekten is complex en vereist specialistische expertise. Indien u zich zorgen maakt over uw geestelijke gezondheid, of die van iemand anders, raadpleeg dan een huisarts of een andere geestelijke gezondheidszorgprofessional. Zij kunnen een juiste diagnose stellen en een passende behandelplan opstellen. Websites zoals die van GGZ Delfland kunnen aanvullende informatie bieden, maar vervangen geen consult bij een professional.