Wat zijn de oorzaken van een hartaanval?

De sluipende vijand: Oorzaken van een hartaanval

Een hartaanval, of myocardinfarct, is een ernstige medische noodsituatie die ontstaat wanneer de bloedtoevoer naar een deel van de hartspier wordt onderbroken. Deze onderbreking leidt tot zuurstoftekort en kan, indien niet snel behandeld, blijvende schade aan het hartweefsel veroorzaken. De belangrijkste boosdoener achter een hartaanval is atherosclerose, maar er spelen meer factoren een rol.

Atherosclerose, ook wel aderverkalking genoemd, is een geleidelijk proces waarbij vetachtige stoffen, cholesterol, calcium en andere substanties zich ophopen in de wanden van de kransslagaders. Deze ophopingen, plaques genaamd, vormen een soort korst die de bloedvaten vernauwt. Deze vernauwing, stenose genoemd, belemmert de bloedstroom en vermindert de zuurstoftoevoer naar het hart.

Het gevaar schuilt niet alleen in de vernauwing zelf, maar ook in de instabiliteit van de plaques. Een plaque kan scheuren, waardoor het onderliggende weefsel bloot komt te liggen. Dit triggert het stollingssysteem van het lichaam, wat leidt tot de vorming van een bloedstolsel. Een dergelijk stolsel kan de reeds vernauwde kransslagader volledig blokkeren, met een hartaanval als gevolg. Dit proces kan in enkele minuten plaatsvinden en verklaart waarom een hartaanval zo plotseling kan optreden.

Hoewel atherosclerose de hoofdoorzaak is, dragen diverse factoren bij aan de ontwikkeling ervan en verhogen ze het risico op een hartaanval. Deze risicofactoren zijn onder te verdelen in beïnvloedbare en niet-beïnvloedbare factoren.

Beïnvloedbare factoren:

• Roken: Roken beschadigt de vaatwanden en bevordert de vorming van plaques.
• Hoge bloeddruk: Verhoogde bloeddruk belast de bloedvaten en versnelt atherosclerose.
• Hoog cholesterol: Een hoog cholesterolgehalte draagt direct bij aan de opbouw van plaques.
• Diabetes: Diabetes beschadigt de bloedvaten en verhoogt het risico op atherosclerose.
• Overgewicht en obesitas: Overgewicht verhoogt de bloeddruk en het cholesterolgehalte.
• Gebrek aan lichaamsbeweging: Regelmatige lichaamsbeweging is cruciaal voor een gezond hart en vaatstelsel.
• Ongezonde voeding: Een dieet rijk aan verzadigde vetten en transvetten bevordert een hoog cholesterolgehalte.
• Stress: Chronische stress kan bijdragen aan hoge bloeddruk en andere risicofactoren.

Niet-beïnvloedbare factoren:

• Leeftijd: Het risico op een hartaanval neemt toe met de leeftijd.
• Geslacht: Mannen hebben over het algemeen een hoger risico dan vrouwen, vooral voor de menopauze.
• Familiegeschiedenis: Een familiegeschiedenis van hart- en vaatziekten verhoogt het risico.

Het is belangrijk om te benadrukken dat de aanwezigheid van risicofactoren niet automatisch betekent dat iemand een hartaanval zal krijgen. Door een gezonde levensstijl aan te nemen en risicofactoren aan te pakken, kan het risico op een hartaanval aanzienlijk worden verminderd. Raadpleeg bij twijfel of zorgen altijd een arts.