Waarom vermager je als je kanker hebt?

Kanker en Ongewenst Gewichtsverlies: Een Complex Samenspel

Ongewenst gewichtsverlies is een veelvoorkomend en zorgwekkend symptoom bij mensen met kanker. Het is een ingewikkeld probleem dat zelden aan één enkele factor is toe te schrijven. Hoewel de ziekte zelf vaak een cruciale rol speelt, dragen ook de bijwerkingen van behandelingen en de psychologische impact van de diagnose bij aan dit fenomeen.

De Invloed van de Kanker zelf:

Kanker is niet simpelweg een lokale woekering van cellen; het is een systemische ziekte die het hele lichaam kan beïnvloeden. Eén van de belangrijkste manieren waarop kanker gewichtsverlies veroorzaakt, is door het metabolisme te verstoren. Kankercellen hebben een enorme energiebehoefte. Ze verbruiken grote hoeveelheden glucose, de belangrijkste brandstof voor het lichaam, waardoor er minder beschikbaar is voor normale cellen. Dit kan leiden tot:

• Verhoogd energieverbruik: Het lichaam verbrandt meer calorieën dan normaal, zelfs in rust, om de groei en deling van kankercellen te ondersteunen.
• Afbraak van spierweefsel: Omdat er onvoldoende glucose beschikbaar is, gaat het lichaam over op de afbraak van spierweefsel en vet om in de energiebehoefte te voorzien. Dit proces, bekend als cachexie, is een ernstige vorm van gewichtsverlies die verder gaat dan simpelweg vetverlies.
• Veranderingen in hormoonproductie: Sommige tumoren kunnen hormonen produceren die het metabolisme verder ontregelen en bijdragen aan gewichtsverlies.

De Impact van de Behandeling:

Behandelingen zoals chemotherapie, radiotherapie en chirurgie zijn essentieel in de strijd tegen kanker, maar ze kunnen ook aanzienlijke bijwerkingen veroorzaken die de voedingstoestand van de patiënt aantasten.

• Verminderde Eetlust: Chemotherapie staat erom bekend dat het de eetlust vermindert. Dit kan komen door veranderingen in de smaak en geur, of door een algemeen gevoel van onwel zijn.
• Misselijkheid en Braken: Deze bijwerkingen maken het moeilijk om voedsel binnen te houden en voldoende voedingsstoffen te absorberen.
• Mondproblemen: Chemotherapie en radiotherapie kunnen leiden tot mondzweren, een droge mond en slikproblemen, waardoor eten pijnlijk en ongemakkelijk wordt.
• Malabsorptie: Sommige behandelingen kunnen de opname van voedingsstoffen in de darmen belemmeren.

De Psychologische Last:

De diagnose kanker is een enorme emotionele klap. Angst, depressie en stress kunnen de eetlust verminderen en de motivatie om te eten aantasten. Het is belangrijk om de psychologische impact van de ziekte te erkennen en de patiënt te ondersteunen bij het omgaan met deze emoties.

Conclusie:

Ongewenst gewichtsverlies bij kanker is een complex probleem dat voortkomt uit een samenspel van factoren, waaronder de ziekte zelf, de bijwerkingen van behandelingen en de psychologische impact van de diagnose. Het is cruciaal om dit probleem vroegtijdig te herkennen en aan te pakken. Een multidisciplinaire aanpak, waarbij artsen, diëtisten en psychologen samenwerken, is essentieel om de voedingstoestand van de patiënt te optimaliseren, de kwaliteit van leven te verbeteren en de effectiviteit van de behandeling te ondersteunen. Het is belangrijk dat patiënten en hun families openlijk communiceren met hun zorgverleners over veranderingen in gewicht en eetlust, zodat passende interventies kunnen worden ingezet.