Waarom plas ik opeens in bed?

Opeens bedplassen als volwassene: meer dan alleen een ongemak

Bedplassen, of enuresis nocturna, associëren we vaak met kinderen. Maar voor volwassenen is het een verrassend en vaak vernederend probleem dat een aanzienlijke impact kan hebben op hun leven. Opeens bedplassen als volwassene is niet normaal en vereist aandacht. Hoewel een enkele keer geen reden tot paniek hoeft te zijn, wijst herhaaldelijk bedplassen op een onderliggende oorzaak die behandeling nodig kan hebben.

De meest voorkomende reden voor bedplassen bij volwassenen is niet een fysieke afwijking van het blaas- of urinesysteem, zoals vaak wordt gedacht. Integendeel, psychische factoren spelen vaak een cruciale rol. Stress, angst, depressie en posttraumatische stressstoornis (PTSS) kunnen allemaal een significante invloed hebben op de slaapcyclus en de controle over de blaas.

Hoe werkt dit precies? Stress en angst verhogen het niveau van stresshormonen in het lichaam. Deze hormonen kunnen de slaap verstoren, waardoor de diepe slaapfasen, waarin de blaascontrole optimaal is, verkort of verstoord worden. Tegelijkertijd kan de verhoogde spanning de blaasfunctie beïnvloeden, waardoor de capaciteit afneemt en de drang om te plassen vaker en intenser wordt. Bij personen met PTSS kunnen nachtelijke terugkerende traumaherbelevingen (flashbacks) de slaap ernstig verstoren en leiden tot onwillekeurig plassen. De emoties die gepaard gaan met deze aandoeningen, zoals schaamte en schuldgevoel over het bedplassen, versterken de cyclus verder.

Maar er zijn ook andere oorzaken die overwogen moeten worden:

• Medische aandoeningen: Hoewel minder vaak voorkomend, kunnen medische aandoeningen zoals diabetes, neurologische aandoeningen, infecties van de urinewegen, en prostaatproblemen (bij mannen) bijdragen aan bedplassen. Een vergrote prostaat kan bijvoorbeeld de urinebuis afknellen, waardoor de blaas zich niet goed kan legen.
• Medicijngebruik: Bepaalde medicijnen, zoals diuretica (plaspillen) en kalmerende middelen, kunnen de urineproductie verhogen of de slaap beïnvloeden, waardoor de kans op bedplassen toeneemt.
• Alcohol- en drugsgebruik: Overmatig alcohol- en drugsgebruik kan de blaasfunctie verstoren en de slaap verstoren, wat leidt tot bedplassen.
• Slaapstoornissen: Slaapstoornissen zoals slapeloosheid of slaap apneu kunnen de diepe slaap verstoren, waardoor de controle over de blaas afneemt.

Wat te doen als je opeens bedplassen ervaart?

Het is van essentieel belang om een arts te raadplegen. De arts kan een lichamelijk onderzoek uitvoeren, aanvullende onderzoeken zoals een urineonderzoek aanvragen, en eventueel doorverwijzen naar een specialist, zoals een uroloog of psycholoog. Een open en eerlijke communicatie met de arts is cruciaal om de juiste diagnose te stellen en een effectief behandelplan op te stellen. De behandeling zal afhangen van de onderliggende oorzaak en kan variëren van medicatie, gedragstherapie, tot psychotherapie. Schaam je niet om hulp te zoeken; het is een veel voorkomend probleem met behandelbare oplossingen.