Waarom heb je geen honger als je ziek bent?

Geen trek? Je lichaam voert een oorlog!

Een grieperig gevoel, hoofdpijn, misselijkheid… en geen honger. Veel mensen ervaren een gebrek aan eetlust tijdens ziekte. Maar waarom is dat eigenlijk zo? Het is geen kwestie van wilskracht of een gekke grillen van het lichaam; het is een ingewikkeld proces van prioritering op het hoogste niveau.

Kort gezegd: je lichaam richt al zijn energie en middelen op het bestrijden van de ziekte. Het immuunsysteem staat in de hoogste staat van paraatheid, mobiliseert cellen en produceert stoffen om de indringers te bestrijden, of het nu een virus, bacterie of parasiet is. Deze strijd kost enorme hoeveelheden energie.

Denk aan het als een oorlog. Je soldaten (immuuncellen) hebben voedsel (energie uit je voeding) nodig om te vechten. Maar als de oorlog hevig is, wordt het voedsel niet meer naar de ‘achterhoede’ gestuurd (de spijsvertering en het hongergevoel), maar volledig geconcentreerd op de frontlinie (het immuunsysteem). Het lichaam schakelt over naar een noodsysteem, waarbij alle beschikbare reserves worden ingezet voor herstel.

Dit mechanisme is niet alleen te zien in het verminderde hongergevoel. Andere symptomen zoals vermoeidheid en slaperigheid ondersteunen dit beeld. Je lichaam ‘schakelt zichzelf af’ om zoveel mogelijk energie te besteden aan de strijd tegen de ziekte. De spijsvertering, die eveneens veel energie kost, wordt hierbij als een minder prioritaire functie gezien. Het eten van zware maaltijden kan het immuunsysteem zelfs extra belasten, waardoor het herstelproces vertraagd kan worden.

Het is belangrijk op te merken dat het ontbreken van honger tijdens ziekte geen reden is om jezelf te uithongeren. Kleine, lichte maaltijden met veel vocht en voedingsstoffen, zoals bouillon, soep, fruit en toast, kunnen juist ondersteunend werken. Deze zorgen voor een minimale brandstoftoevoer zonder het lichaam onnodig te belasten.

Als de ziekte ernstig is of lang aanhoudt, of als het gebrek aan eetlust gepaard gaat met andere ernstige symptomen, is het raadzaam contact op te nemen met een arts. In sommige gevallen kan een gebrek aan eetlust wijzen op een onderliggend probleem dat verder onderzoek vereist.

Kortom, het ontbreken van honger tijdens ziekte is een natuurlijk mechanisme waarmee het lichaam zijn energie optimaal inzet om de ziekte te overwinnen. Het is een teken dat je lichaam hard aan het werk is, en niet per se een reden tot paniek, zolang het niet gepaard gaat met andere alarmerende symptomen.