Hoe hoog mag je goede en slechte cholesterol zijn?

Cholesterol: Hoe hoog mag het zijn? Een helder overzicht van je LDL- en HDL-waarden

Cholesterol. We horen er vaak over, maar wat betekent het nou eigenlijk? En nog belangrijker: hoe weet je of jouw cholesterolwaarden gezond zijn? Dit artikel geeft je een helder overzicht van de ‘goede’ en ‘slechte’ cholesterol, en de aanbevolen waarden om je hart gezond te houden.

Cholesterol is een vetachtige stof die van nature in ons lichaam voorkomt. Het is essentieel voor de aanmaak van cellen, hormonen en vitamine D. Het probleem ontstaat wanneer de cholesterolwaarden te hoog worden. Er zijn twee belangrijke soorten cholesterol:

• LDL-cholesterol (low-density lipoprotein): Dit wordt vaak de ‘slechte’ cholesterol genoemd. Een teveel aan LDL-cholesterol kan zich ophopen in de wanden van je bloedvaten, wat leidt tot vernauwing en verharding (atherosclerose). Dit verhoogt het risico op hart- en vaatziekten, zoals een hartaanval of beroerte.
• HDL-cholesterol (high-density lipoprotein): Dit wordt de ‘goede’ cholesterol genoemd. HDL helpt om LDL-cholesterol vanuit de bloedvaten terug te transporteren naar de lever, waar het wordt afgebroken. Een hoger HDL-cholesterolgehalte is dus gunstig voor je gezondheid.

Wat zijn de aanbevolen waarden voor LDL-cholesterol?

De aanbevolen grenswaarde voor LDL-cholesterol is afhankelijk van je persoonlijke risicoprofiel. Hieronder een overzicht:

• Algemene aanbeveling: De algemeen aanbevolen grenswaarde voor LDL-cholesterol is 3,0 mmol/l. Waarden hoger dan dit worden als te hoog beschouwd.
• Verhoogd risico op hart- en vaatziekten: Voor mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten (bijvoorbeeld door roken, hoge bloeddruk, diabetes of een familiegeschiedenis van hartproblemen) is een lagere waarde gewenst. Een ideale waarde voor deze groep is minder dan 2,6 mmol/l.
• Bestaande hart- en vaatziekten (onder de 70 jaar): Voor mensen onder de 70 jaar die al hart- en vaatziekten hebben, is het advies om de LDL-cholesterolwaarde nog verder te verlagen. De ideale waarde in deze situatie is onder de 1,8 mmol/l.

Belangrijk om te onthouden: Deze waarden zijn richtlijnen. Je arts kan, na een grondige beoordeling van jouw persoonlijke situatie, andere waarden aanbevelen.

Hoe zit het met HDL-cholesterol?

In tegenstelling tot LDL-cholesterol, is een hoger HDL-cholesterolgehalte juist beter. Een waarde van boven de 1,0 mmol/l wordt als gunstig beschouwd voor mannen, en boven de 1,2 mmol/l voor vrouwen.

Wat kun je doen om je cholesterol te verlagen?

Gelukkig zijn er verschillende dingen die je kunt doen om je cholesterolwaarden te verbeteren:

• Gezonde voeding: Eet minder verzadigde en transvetten, en meer vezels, fruit en groenten.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Beweeg minstens 30 minuten per dag, de meeste dagen van de week.
• Stop met roken: Roken verlaagt je HDL-cholesterol en verhoogt je risico op hart- en vaatziekten.
• Gewicht verliezen: Afvallen kan helpen om je LDL-cholesterol te verlagen en je HDL-cholesterol te verhogen.
• Medicatie: In sommige gevallen kan je arts medicatie voorschrijven om je cholesterol te verlagen.

Conclusie

Het begrijpen van je cholesterolwaarden is essentieel voor het behouden van een goede hartgezondheid. Regelmatige controle bij je huisarts en een gezonde levensstijl zijn cruciaal voor het optimaliseren van je LDL- en HDL-cholesterolniveaus. Bespreek eventuele zorgen of vragen over je cholesterol met je arts om een persoonlijk behandelplan te ontwikkelen dat past bij jouw behoeften.