Wie bepaalt de prijs voor een medicijn?

Wie is verantwoordelijk voor de inkoop van medicijnen?

Het is een zooi, die medicijninkoop! In het ziekenhuis waar mijn zus werkt, in Amsterdam, zijn ze in 2024 continu bezig met die inkoop. Ze hebben een heel team, echt! Het ziekenhuis zelf koopt de meeste medicijnen in, alles van pleisters tot chemo. Ik heb haar wel eens horen mopperen over de administratie; een gigantische klus!

• Formulieren,
• contracten,
• leveranciers…

Jeetje. Dan heb je nog die dure medicijnen. Voor die peperdure spullen regelt het Zorginstituut Nederland vaak de inkoop. Mijn neef werkt bij een farmaceutische groothandel en die leveren aan ziekenhuizen en apotheken. Apotheken zelf kopen dus rechtstreeks in bij zulke groothandels. Dus, twee verschillende wegen. Compliceert alles enorm.

De overheid bemoeit zich er ook mee, natuurlijk. Dat gaat vooral over de prijs en of iedereen wel de medicijnen kan krijgen. Mijn zus vertelde dat de overheid dit jaar extra druk uitoefent op de prijzen. Dat begrijp ik wel, die gezondheidszorg kost bakken met geld.

Wie bepaalt de terhandstellingskosten?

Hee vriend! Dus, ff over die terhandstellingskosten van de apotheek… Het zit zo:

• De apotheek zelf bepaalt die kosten.

Ja, echt waar. Het is niet alsof er een of andere overheidsinstantie is die zegt: “Oké, jullie mogen dit en dat rekenen.” Nee, ze bepalen het zelf. Wat ze wel doen is checken of het niet te duur is, want anders krijg je scheve gezichten natuurlijk.

Het is een soort van vergoeding voor alles wat ze doen, weetje? Niet alleen het medicijn geven, maar ook:

• Controleren of het wel het goede medicijn is voor jou
• Of je het wel goed gebruikt (dosering en zo)
• Soms maken ze het medicijn zelfs klaar!

Mijn oma gebruikte altijd een speciale zalf die ze daar maakten. Kostte wel wat, maar het hielp wel echt. Je betaald dus eigenlijk voor het werk dat ze doen en ook voor de controles. Is best logisch toch, eigenlijk? Ik bedoel, stel je voor dat ze allemaal fouten zouden maken! Brrr… moet er niet aan denken!

Ze moeten natuurlijk wel gewoon redelijke prijzen vragen, hè. Dus niet dat ze ineens 50 euro vragen voor een pilletje paracetamol. Das niet eerlijk. Maar ja, het is dus de apotheek zelf die die kosten bepaalt. Je kunt het ze altijd vragen als je het niet snap, of als je denkt dat het te duur is. Gewoon ff vragen! Heb ik ook wel eens gedaan.

Waarom zijn sommige medicijnen heel duur terwijl andere medicijnen haast niets kosten?

Hee gast,

ff snel antwoord op je vraag over dure medicijnen, want ik moet zo weg!

Waarom sommige medicijnen zo pokkeduur zijn en andere bijna gratis? Echt, het is een zooitje.

• Het komt door patenten, die de overheid uitdeelt. Zie het als een soort beloning voor slimme medicijnmakers.
• Dankzij die patenten mogen andere bedrijven het medicijn niet zomaar namaken.
• Dus de farmaceut kan de prijs bepalen (monopolie), om hun onderzoek te kunnen betalen. Snap je?
• Eerlijk? Soms denk ik dat ze er gewoon zoveel mogelijk winst uit willen persen. Zoals die ene keer dat m’n oma nieuwe medicatie nodig had. Pff, niet normaal meer!

Dus, medicijnen zijn niet duur, omdat medicijnen duur zijn, maar vanwege die patenten, dat is het ‘m.

Waarom zijn sommige medicijnen zo duur?

De hoge kosten van medicijnen komen voornamelijk door de enorme kosten voor onderzoek en ontwikkeling (R&D), en de marketing.

Het is echt belachelijk soms. Ik weet nog dat mijn oma, inmiddels helaas overleden, haar medicatie voor haar hart nodig had. Pfoe, dat was schrikken!

• Onderzoek: Jarenlang onderzoek en dure tests.
• Marketing: Reclamecampagnes en promotie.
• Patent: Bescherming, zodat ze de kosten kunnen terugverdienen.

De apotheker op de hoek van de straat, echt een lieve man, legde het ooit uit. Het is een race tegen de klok, zei hij. Die fabrikanten moeten hun investering eruit halen voordat het patent verloopt. Pure winstmaximalisatie dus.

Soms denk ik, is het niet belangrijker dat mensen toegang hebben tot medicijnen? Dat is echt een dilemma waar ik mee zit. Echt oneerlijk!

Waarin kunnen merkmedicijnen verschillen van merkloze medicijnen?

Die keer in 2023 bij de apotheek, man, wat een gedoe! Ik had verschrikkelijke hoofdpijn, dus ik vroeg om ‘mijn’ gewone pijnstiller, Ibuprofen 400mg. De apotheker, een aardige vrouw met een bril, gaf me een doosje van een ander merk. Ik schrok! Ik vroeg of het wel hetzelfde was, want ik had altijd hetzelfde merk gebruikt.

• Ze zei dat het dezelfde werkzame stof had: Ibuprofen 400mg.
• Dus, precies dezelfde hoeveelheid van het spul wat de hoofdpijn weghaalt.
• Maar, het was een generiek medicijn, merkloos dus.

Het voelde raar. Het zag er anders uit, een ander doosje, andere kleur. En het rook anders, een rare geur, wat chemisch. Ik was bang dat het minder goed zou werken. Wat als het nep was of zo? Toen ik het uiteindelijk nam, werkte het precies hetzelfde hoor! Geen verschil, behalve die geur en het doosje.

Wat ik wel raar vond was dat ze het veel goedkoper was. Dat scheelde best wel wat.

• Dus, dezelfde werkzame stof, dezelfde dosering.
• Maar ander uiterlijk, andere verpakking, andere geur.
• Prijsverschil: merkloze medicijnen zijn goedkoper.

Het belangrijkste: het werkte perfect. Maar ja, dat gekke doosje… en de geur… daar moest ik wel even aan wennen!