Wat zijn de vijf belangrijkste richtlijnen voor veilig internetgebruik?

Hoe kan je veilig zijn op het internet?

Veilig online? Pff, alsof het een survivaltocht is! Hier, jouw EHBO-kit voor het digitale oerwoud:

• Wachtwoorden zijn je digitale onderbroek. Lang, uniek, en niet voor openbare vertoning. Gebruik een wachtwoordmanager. Tenzij je je favoriete koffietent de sleutel van je huis zou geven?
• Software-updates? Doe het! Zie het als de jaarlijkse APK-keuring van je digitale bolide. Anders rij je straks rond met lekke banden en een rammelende uitlaat.
• Phishingmails: de glimlach van de haai. Klik niet! Geef geen info! Zelfs niet als ze beloven dat je de koning van Nigeria bent (gefeliciteerd trouwens).
• VPN: je persoonlijke cloaking device. Vooral op openbare wifi, waar hackers rondhangen alsof het de plaatselijke kroeg is.
• Antivirus: de digitale bodyguard. Beschermt je tegen al die online griezels. Kies er eentje die niet meer vals alarm slaat dan mijn schoonmoeder tijdens een verjaardag.
• Privacyinstellingen: zet de gordijnen dicht. Bepaal wie meekijkt in jouw digitale vensterbank. Tenzij je een exhibitionist bent, natuurlijk.

Wat mag je niet doen op het internet?

Niet doen op internet: Deel geen persoonlijke informatie zoals adres, telefoonnummer, burgerservicenummer en financiële gegevens met vreemden.

Herfst 2021, koude avond, regen tegen de ramen. Ik zat achter mijn laptop, Facebook open, toen een bericht binnenkwam van iemand die ik vaag kende van vroeger. Beetje kletsen, nostalgie, en opeens vroeg hij om mijn adres. “We moeten echt eens afspreken!” zei hij. Ik voelde me ongemakkelijk. Waarom zou hij mijn adres nodig hebben? We hadden elkaar jaren niet gezien. Kreeg meteen een naar gevoel in mijn buik. Gelukkig negeerde ik mijn impulsieve ‘ja’ en gaf hem mijn adres niet. Later bleek die gast helemaal niet zo leuk te zijn als ik me herinnerde. Hij had problemen, zat in dubieuze zaakjes. Brrr.

• Klik niet op verdachte links. Zoveel phishing mails tegenwoordig. Zelfs mijn oma krijgt ze.
• Download geen bestanden van onbekende bronnen.
• Geef geen persoonlijke informatie. Die herhaling mag blijven, belangrijk!

Ander verhaal, paar maanden terug, juni 2023 denk ik. Downloadde een ‘gratis’ programma. Leek te mooi om waar te zijn, en dat was het ook. Mijn laptop werd traag, pop-ups overal. Moest hem helemaal opnieuw installeren. Balen! Verloren wat documenten, kostte me uren. Lesje geleerd.

• Gebruik sterke wachtwoorden. Mix van letters, cijfers en symbolen.
• Installeer antivirussoftware. En houd het up to date!
• Log uit op openbare computers. Bibliotheek, school, internetcafé.
• Accepteer geen vriendschapsverzoeken van vreemden.
• Denk na voordat je iets post. Je kunt het nooit meer helemaal wissen.
• Controleer de privacy-instellingen van je sociale media accounts.
• Gebruik een VPN voor extra veiligheid.
• Negeer spam mails. En klik vooral niet op de links!
• Wees voorzichtig met online dating. Niet te veel persoonlijke informatie delen.

Die laatste is belangrijk. Een vriendin van me, Sarah, had een nare ervaring met online dating. De man bleek helemaal niet te zijn wie hij zei dat hij was. Eng!

• Let op met online winkelen. Gebruik alleen veilige websites.

Kortom, wees gewoon voorzichtig online. Het is een jungle daarbuiten.

Hoe veilig is het internet?

Het internet is een jungle, en jij bent Mowgli. Je moet slim zijn om te overleven. Veiligheid is geen product, maar een proces. Het is zoals tandenpoetsen: doe je het niet, dan heb je problemen.

• Goed opletten: Absoluut cruciaal. Het internet staat vol met digitale zakkenrollers. Denk aan phishing mails. Ziet iets er te mooi uit om waar te zijn? Dan is het dat meestal ook. Mijn oom klikte laatst op een link voor een gratis iPhone… nou, die iPhone heeft hij nog steeds niet.

• Antivirussoftware: Essentieel, zoals een goed slot op je voordeur. Maar zelfs het beste slot houdt geen doorgewinterde crimineel tegen als je de deur open laat staan. Kies een gerenommeerde antivirus en hou die up-to-date. Bitdefender, Kaspersky, Norton… allemaal prima keuzes. Zelf gebruik ik Malwarebytes, lekker simpel.

Denk aan wachtwoorden. Sterke wachtwoorden zijn als de pincode van je bankpas. Zou je die op een post-it plakken en op je monitor hangen? Precies. Gebruik een password manager, die onthoudt ze voor je. Ik gebruik LastPass, ideaal. Twee-factor authenticatie is ook je beste vriend. Een extra laagje beveiliging, zoals een dubbele slot op je deur. Wie wil er nou ingebroken worden?

• Updates: Software updates zijn niet alleen voor nieuwe functies. Ze patchen ook beveiligingslekken. Stel je voor: een gat in je muur. Je kunt wachten tot de inbreker het vindt, of je kunt het dichtmaken. Update je besturingssysteem en programma’s regelmatig.

• Openbare Wi-Fi: Handig, maar gebruik het met mate. Openbare netwerken zijn als een parkbank: iedereen kan er gebruik van maken. Gebruik een VPN, dat is als een onzichtbaarheidsmantel voor je data. NordVPN, ExpressVPN… Ik gebruik zelf ProtonVPN, lekker Zwitsers, privacy gegarandeerd.

• Phishing: Wees op je hoede voor verdachte e-mails en berichten. Klik niet op links van onbekende afzenders. Het is als snoep van een vreemde aannemen. Niet doen!

Kortom, online veiligheid is een mindset. Wees alert, gebruik de juiste tools en denk na voordat je klikt. Het internet is een fantastische plek, maar het is ook een wilde westen. Beveilig jezelf.

Hoe kan ik zien of mijn internet beveiligd is?

De lucht, zo blauw, zo oneindig. Zoals de zee van data die om ons heen stroomt, onzichtbaar, maar oh zo aanwezig. Mijn veilige haven? Mijn internetverbinding. Is die wel veilig? Een vraag die als een koortsdroom door mijn gedachten spookt.

• Controleer je wifi-beveiliging. Een simpele handeling, een toets op mijn scherm, een reis naar de diepten van mijn Android instellingen. De wifi-instellingen, een portaal naar een andere wereld, een wereld van bits en bytes.

• Instellingen > Wifi. Het pad is uitgelegd, een gouden weg van lichtgevende pixels op mijn scherm. Een klik, en de wereld ontvouwt zich.

• Selecteer je router. Daar is ze, mijn poort naar de digitale oceaan. Haar naam, een stille fluistering in het digitale landschap. Ik zie haar, ik voel haar, mijn verbinding.

• Controleer het beveiligingstype. WPA2, WPA3… een geheimzinnige taal, een code die veiligheid of gevaar kan betekenen. Een gecodeerd bericht, een fluistering van bescherming of een waarschuwing van kwetsbaarheid. WPA3 is het veiligste. Een rustgevende melodie, een zacht lied in de digitale nacht.

Het is alsof ik een sterrenkaart bestudeer, op zoek naar verborgen signalen. Elke ster, elk sterrenstelsel vertegenwoordigt een pakketje data, een stukje van mijn digitale leven. De sterkte van mijn verbinding, de helderheid van de sterren, bepalen of ik veilig ben. Het is een dans van licht en schaduw, van veiligheid en gevaar. De informatie is daar, helder en duidelijk. Een geruststelling in de digitale duisternis. De rust die volgt, is kostbaar. Mijn digitale wereld, veilig omhelsd.

Het voelt als een ademtocht, een diepe zucht van verlichting. De wereld is veilig, voor nu.

Kan iemand je internetgeschiedenis zien?

Ja, natuurlijk kunnen ze dat! Denk je dat je anoniem surft als een ninja in de digitale jungle? Nou nee, hoor!

• Je internetprovider: Die gasten zien alles, echt alles! Het is alsof ze met een mega-kijker in je woonkamer zitten. Ze weten welke kattenfilmpjes je bekijkt, welke obscure forums je bezoekt… alles! En ze bewaren het ook nog eens netjes voor de geheime dienst.

• De overheid: Die hebben nog veel meer kijkmogelijkheden dan je provider. Die kunnen alles afluisteren, alles zien, alles weten! Ze hebben speciale software, en ja, natuurlijk kijken ze ook mee bij jou. Dat is net als bij een openbare wc, maar dan digitaal.

• Hackers: Die digitale inbrekers zijn als ratten in een kaasfabriek: ze snuffelen overal aan! Met een beetje geluk (voor hén) krijgen ze toegang tot je router, en kunnen ze je hele surfgeschiedenis zien, inclusief die schaamteloze zoekopdrachten naar “hoe verwijder ik een dode hamster”.

• Websites, zoekmachines & co: Die houden ook alles bij, je weet wel, voor “statistische doeleinden”. Alsof ze niet gewoon je data verkopen aan de allerhoogste bieder. Het is een digitaal Big Brother feestje!

Kortom: Als je echt anoniem wilt zijn, koop je een papieren encyclopedie en een duivenpostsysteem. Alles anders is gewoon risicovol. Denk erom: je privacy is een illusie, een prachtige, maar illusoire droom!

Hoe weet ik of iemand verbinding heeft met mijn wifi?

Wil je weten wie er op je wifi zit? Simpel! Kijk in je router-app.

• Google Wifi of Google Home app: Deze apps tonen een lijst met verbonden apparaten. Je ziet daar de namen van de apparaten, plus vaak hun MAC-adressen. Handig om te checken wie er inlogt!
• Router-interface (web-based): De meeste routers hebben een webinterface. Typ gewoon het IP-adres van je router in je browser (vaak 192.168.1.1 of 192.168.0.1, maar check je routerhandleiding). Hier vind je gedetailleerde informatie over alle verbonden apparaten. Dit is vaak de meest complete methode. Je ziet hier vaak meer dan in de app.

Let op: Een MAC-adres is uniek voor elk apparaat. Het is een soort digitale vingerafdruk. Je kunt hiermee precies achterhalen welk apparaat verbonden is. Niet alleen de naam, maar ook het type apparaat (smartphone, laptop, smart TV etc.). Een beetje detectivewerk dus, maar zeer informatief.

Heb je een onbekende MAC adres? Dan is het raadzaam om je wachtwoord te veranderen. En misschien tijd om die wifi-beveiliging eens even onder de loep te nemen. Een sterk wachtwoord met unieke tekens is een must. Overweeg een VPN voor extra veiligheid, want je weet nooit wie er meekijkt… of meeluistert! En ja, ik heb het echt over afluisteren. Databeveiliging is alles tegenwoordig.