Wat zijn redenen om niet naar school te gaan?

De schoolbanken mijden: Wanneer is het gelegitimeerd?

School is de plek waar kinderen en jongeren zich ontwikkelen, kennis opdoen en sociale vaardigheden aanleren. De leerplicht onderstreept het belang hiervan. Toch zijn er situaties waarin het niet naar school gaan gerechtvaardigd is. Het simpelweg overslaan omdat je geen zin hebt, valt daar niet onder. De leerplichtambtenaar houdt immers toezicht en handhaaft de wet. Wanneer is afwezigheid dan wél acceptabel?

Laten we allereerst onderscheid maken tussen geoorloofde en ongeoorloofde afwezigheid. Een verkoudheid, doktersafspraak of een begrafenis van een naaste zijn voorbeelden van geldige redenen voor kortdurende absentie. Hier informeren ouders de school tijdig over de reden en verwachte duur.

De focus van dit artikel ligt echter op langdurige afwezigheid, die verder gaat dan incidenteel verzuim. Hier spelen vaak complexere factoren, zoals psychische of ernstige lichamelijke problemen. Denk bijvoorbeeld aan:

• Psychische aandoeningen: Angststoornissen, depressie, burn-out of andere psychische klachten kunnen het schoolbezoek onmogelijk maken. De druk, sociale interacties en prestatieverwachtingen kunnen de problematiek verergeren.
• Chronische ziekten: Lichamelijke aandoeningen die langdurige behandeling vereisen, zoals kanker, diabetes type 1 of ernstige astma, kunnen leiden tot veelvuldige afwezigheid. Ziekenhuisopnames, therapieën en de impact van de ziekte zelf maken regelmatig schoolbezoek soms onhaalbaar.
• Leerstoornissen en gedragsproblemen: In sommige gevallen kunnen leerstoornissen zoals dyslexie of ADHD, in combinatie met de beschikbare ondersteuning op school, leiden tot zodanige frustratie en overbelasting dat tijdelijke afwezigheid noodzakelijk is om een passende oplossing te vinden. Hetzelfde geldt voor ernstige gedragsproblemen, waarvoor gespecialiseerde hulpverlening nodig kan zijn.

Cruciaal in deze situaties is de rol van de leerplichtambtenaar en de mogelijkheid tot vrijstelling van de leerplicht. Ouders kunnen, in overleg met artsen, psychologen of andere behandelaars, een vrijstelling aanvragen. Deze aanvraag dient goed onderbouwd te worden met bewijs van de ernst van de situatie en de noodzaak tot afwezigheid. De vrijstelling wordt niet zomaar verleend en wordt jaarlijks opnieuw beoordeeld, waarbij gekeken wordt naar de voortgang en de mogelijkheden tot (gedeeltelijke) terugkeer naar school.

Het is belangrijk te beseffen dat vrijstelling van de leerplicht geen vrijbrief is om niets te doen. Het doel blijft altijd de optimale ontwikkeling van het kind, ook als dit buiten de reguliere schoolmuren plaatsvindt. Alternatieven zoals thuisonderwijs, onderwijs op een zorginstelling of aangepast onderwijs kunnen dan worden overwogen. De leerplichtambtenaar speelt hierin een begeleidende rol en bewaakt dat het kind passende onderwijs ontvangt, ook in bijzondere omstandigheden.

#Afwezigheid #Reden #School