Wat kan dementie verergeren?

Wat versnelt het verloop van dementie? Een kijk op risicofactoren en mogelijke beschermende factoren.

Dementie is een verzamelnaam voor een groep ziekten die de hersenen aantasten en leiden tot achteruitgang van cognitieve functies zoals geheugen, denken en redeneren. Hoewel de precieze oorzaken van de meeste vormen van dementie nog niet volledig bekend zijn, is het wel duidelijk dat bepaalde factoren het verloop van de ziekte kunnen versnellen en de ernst ervan kunnen verergeren. Dit zijn niet alleen de bekende risicofactoren zoals leeftijd en genetische aanleg, maar ook aspecten van onze levensstijl spelen een cruciale rol.

Een van de belangrijkste beïnvloedende factoren is een ongezonde levensstijl. Dit omvat specifiek:

• Diabetes type 2: Hoge bloedsuikerspiegel beschadigt bloedvaten, waaronder die in de hersenen. Dit verstoort de zuurstof- en voedingsstoftoevoer naar de hersenen, wat de progressie van dementie kan versnellen.

• Hart- en vaatziekten: Vergelijkbaar met diabetes, leiden hart- en vaatziekten tot een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen. Atherosclerose (verharding van de slagaders) kan de bloedvaten vernauwen of zelfs blokkeren, waardoor hersenweefsel afsterft en cognitieve achteruitgang optreedt. Hypertensie (hoge bloeddruk) is hierbij een belangrijke risicofactor.

• Chronische ontstekingen: Een voortdurende, laaggradige ontsteking in het lichaam is geassocieerd met een verhoogd risico op en versnelde progressie van dementie. Deze ontstekingen kunnen verschillende oorzaken hebben, waaronder een ongezond dieet. Een tekort aan vezels in het voedingspatroon, bijvoorbeeld, kan de darmflora verstoren en bijdragen aan chronische ontstekingen. Omgekeerd kan een dieet rijk aan vezels juist een beschermende werking hebben door de darmgezondheid te verbeteren en ontstekingen te verminderen.

• Overgewicht en obesitas: Deze condities verhogen het risico op diabetes type 2, hart- en vaatziekten en chronische ontstekingen, waardoor ze indirect de progressie van dementie kunnen beïnvloeden.

• Gebrek aan lichaamsbeweging: Regelmatige lichaamsbeweging is belangrijk voor de algehele gezondheid, inclusief de gezondheid van de hersenen. Een sedentaire levensstijl verhoogt het risico op verschillende risicofactoren voor dementie.

• Roken: Roken beschadigt bloedvaten en verhoogt het risico op hart- en vaatziekten, waardoor het risico op dementie toeneemt.

Het is belangrijk te benadrukken dat deze factoren niet onafhankelijk van elkaar werken. Ze interageren vaak met elkaar en versterken elkaars negatieve effecten op de hersenfunctie.

Het goede nieuws is dat veel van deze factoren beïnvloedbaar zijn. Een gezonde levensstijl, met een evenwichtig dieet rijk aan fruit, groenten en vezels, voldoende lichaamsbeweging, het vermijden van roken en het beheersen van bloeddruk en bloedsuikerspiegel, kan een belangrijke rol spelen in het vertragen van de progressie van dementie en het verminderen van het risico op het ontwikkelen ervan. Een gesprek met een arts of diëtist kan helpen bij het opstellen van een persoonlijk plan om de gezondheid te optimaliseren en de hersenen te beschermen.